هاوینگ بیت کوین (Bitcoin Halving) یکی از رویدادهای بسیار مهم در بازار کریپتو است و نباید به هیچ عنوان، از رادار تریدرها و سرمایه‌گذاران بازار کریپتو مخفی بماند. اتفاقی که تقریباً هر چهار سال یکبار رخ می‌دهد و تکان‌های شدیدی در رفتار قیمت بیت کوین ایجاد می‌کند. در این مطلب خواهیم دید که پدیده Halving - به معنای نصف شدن - چیست و برای معامله‌گران چه اهمیتی دارد.
هاوینگ بیت کوین چیست؟
از بدو پیدایش بیت کوین و آغاز مسیر بلوغ ارزهای دیجیتال، این ماینرها بوده‌اند که با سخت‌افزارهای قدرتمند خود، معادلات پیچیدهٔ رمزنگاری را حل کرده‌اند و بابت آزاد کردن یا همان استخراج بلوکهای بیت کوین پاداش‌های دندانگیر گرفته‌اند. مثلا نسل اول ماینرها در سال ۲۰۱۲ چیزی معادل ۵۰ واحد بیت کوین پاداش گرفته‌اند! یعنی به نرخ امروز، رقمی بالای ۳ میلیون دلار!
اما طبق استانداردهای قراردادی در شبکه بلاکچین بیت کوین، هر چهار سال یکبار (یا به عبارتی بعد از تولید هر ۲۱۰ هزار بلوک)، سرعت تولید یا نرخ استخراج بیت کوین به نصف کاهش می‌یابد. نصف شدن نرخ استخراج هم مساویست با نصف شدن پاداش ماینرها یا همان اتفاقی که به عنوان هاوینگ بیت کوین Bitcoin Halving شناخته می‌شود.
هاوینگ بیت کوین چه زمانی است؟
هاوینگ بیت کوین تا به امروز چهار مرتبه رخ داده و در آینده باز هم رخ می‌دهد تا جایی که دیگر چیزی برای استخراج وجود نداشته باشد و ماینرها مجبور شوند تجهیزاتشان را در eBay بفروشند! تاریخ هاوینگ‌های قبلی عبارتند از:
- ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ از ۵۰ به ۲۵ بیت کوین
- ۹ جولای ۲۰۱۶ از ۲۵ به ۱۲/۵ بیت کوین
- ۱۱ می ۲۰۲۰ از ۱۲/۵ به ۶/۲۵ بیت کوین
- ۱۹ آوریل ۲۰۲۴ از ۶/۲۵ به ۳/۱۲۵ بیت کوین
هاوینگ بعدی ۲۰۲۸ اتفاق می‌افتد و پاداش ماینرها به ۱/۶۲۵ کاهش پیدا می‌کند. اینطور که پیداست، آخرین هاوینگ بیت کوین هم در حوالی ۲۱۴۰ رخ می‌دهد و بیت کوین به سقف تعدادش یعنی ۲۱ میلیون واحد می‌رسد. یعنی دیگر هیچ بیت کوین جدیدی استخراج نمی‌شود.
چرا هاوینگ بیت کوین برای تریدرها مهم است؟
فرآیند هاوینگ به منظور کنترل عرضه بیت کوین و جلوگیری از استخراج بی‌رویه، بخشی از چهارچوب قوانین و عملکرد شبکه بلاکچین بیت کوین است. با کاهش پاداش ماینرها، تعداد بیت کوین‌های جدید کاهش می‌یابد و این به عنوان یک عامل تضمینی برای کاهش تورم بیت کوین عمل می‌کند.
مسئله اینجاست که هاوینگ بیت کوین تاثیر زیادی بر قیمت این رمزارز قدرتمند دارد. به این دلیل که پدیده هاوینگ، مستقیما روی عرضه و تقاضا تاثیر گذاشته و با کاهش عرضهٔ بیت کوین، تغییرات قابل توجهی در قیمت ایجاد می‌کند. نمودار زیر به خوبی نشان می‌دهد که در سه رخداد گذشته، بازار بعد از هاوینگ، چه تغییرات فاحشی را به خود دیده و برای تریدرهای باتجربه چه فرصت جذابی فراهم کرده است.
فرصت ترید در پس لرزه های هاوینگ بیت کوین
واضح است که هاوینگ بیت کوین، آغازگر یک روند صعودی قوی و افزایش قیمت بیت کوین بوده و هربار بعد از یک اصلاح شدید، مجددا به روند صعودی خود ادامه داده است. اکنون که در محدودهٔ آخرین هاوینگ به سر می‌بریم (آوریل امسال)، حالات مختلفی برایمان قابل تصور است.
یکی از پررنگترین حالات موجود اینست که بیت کوین به روند صعودی‌اش ادامه دهد و محدوده نود هزار دلار را لمس کند. سپس در حوالی ۹۰ هزار دلار، روند اصلاحی آغاز شود و با در نظر گرفتن اصلاح ۸۰ درصدی که معمولا پس از هاوینگ شاهدش هستیم، محدودهٔ بیست هزار دلار را به عنوان محدودهٔ مناسب برای ورود مجدد در نظر داشته باشیم.
نکات مهم معامله‌گری بعد از هاوینگ بیت کوین
برخی از تحلیلگران و تریدرهای کارکشته بر این باورند که بیت کوین در ۲۰۲۴ پتانسیل عبور از ۱۰۰ هزار دلار را هم دارد. اما هر تریدر با تجربه‌ای می‌داند که عدم قطعیت، بخش جدایی‌ناپذیری از بازار کریپتو است و در مواجهه با این قبیل پیش‌بینی‌ها، باید با احتیاط کامل رفتار کرد. با این حال بد نیست اشارهٔ مختصری به برخی از تحلیل‌های موجود داشته باشیم:
- گذشته چارت نشان می‌دهد که بعد از هاوینگ، جهش بیت کوین به سقف خود بین ۱۲ تا ۱۸ ماه زمان می‌برد.
- معرفی ETFهای بیت کوین یکسری از معادلات را تغییر داده و شرایط جدیدی در بازار فراهم کرده است.
- یکی از تحلیلگران ارشد Polymesh Association بیتکوین ۱۰۰هزار دلاری را در سال ۲۰۲۴ دور از ذهن نمی‌داند.
- برخی تحلیلگیران بر این باورند که بیت کوین از سقف قیمت تاریخی خود دست کم ۱۰٪ الی ۳۰٪ فراتر می‌رود.
- یکی از کارشناسان صرافی Bitbank نیمهٔ دوم سال را زمان مناسبی برای یک روند صعودی با شیب تند می‌داند.
- سایرین هم به تریدرها هشدار می‌دهند: بیش از حد روی تکرار الگوهای قبلی هاوینگ بیت کوین حساب باز نکنید!
چرا هاوینگ هر ۴ سال یکبار اتفاق می‌افتد؟
الگوریتم استخراج بیت کوین طوری تنظیم شده که یافتن بلوکهای جدید هر ۱۰ دقیقه یکبار رخ بدهد. حالا برخی از بلوکها بیش از ۱۰ دقیقه و برخی کمتر زمان می‌برند. همین قضیه می‌تواند مدت زمان لازم برای رسیدن به هاوینگ بعدی را کم و زیاد کند. به عنوان مثال، اگر استخراج بلوکها به طور متوسط ۹/۶۶ دقیقه طول بکشد، رسیدن به حد نصاب ۲۱۰۰۰۰ بلوک، حدود ۱۴۰۹ روز زمان می‌برد. در حالیکه یک بازهٔ چهار ساله با احتساب سال کبیسه معادل ۱۴۶۱ روز است.
اگر کفگیر بیت کوین به ته دیگ رسید چه؟
تصور رایج این است که آخرین واحد بیت کوین در سال ۲۱۴۰ استخراج می‌شود. حالا اگر طبق روال موجود، پاداش ماینرها به ازای هر ۲۱۰ هزار بلوک نصف شود، هاوینگ تا جایی پیش می‌رود که پاداش استخراج، به کوچکترین واحد بیت کوین یعنی یک ساتوشی (Satoshi) کاهش یابد. یعنی کل بیت کوین در گردش به ۲۱ میلیون واحد برسد. محض یادآوری هر ساتوشی معادل یک ۰/۰۰۰۰۰۰۰۱ بیت کوین است و دیگر قابل نصف کردن نیست.
سخن آخر در باب هاوینگ
متوجه شدیم که هاوینگ بیت کوین، نرخ استخراج و عرضه بیت کوین را نصف می‌کند و انتظار می‌رود که این قائله تا سال ۲۱۴۰ به نقطهٔ پایانی‌اش برسد. البته اگر تا آن سال، اصلا بیت کوین یا بلاکچینی وجود داشته یا زبانم لال آدمیزادی روی سیاره باقی مانده باشد. دیدیم که در سال ۲۰۰۹، پاداش استخراج هر بلوک ۵۰ بیت کوین بود و پس از هاوینگ اول به ۲۵ و با هاوینگ‌های بعدی به ۱۲/۵ و ۶/۲۵ رسید. تا اینکه در آخرین هاونیگ بیت کوین که همین چند صباح پیش و در تاریخ ۱۹ آوریل ۲۰۲۴ اتفاق افتاد، این پاداش به ۳/۱۲۵ بیت کوین کاهش یافت و اوقات معدن‌کاران عزیز را تلخ کرد! در نهایت این معامله‌گران هستند که باید هوشیار باشند و تحلیل‌ها و فرصت‌‌های ترید در روزها و ماه‌های بعد از هاوینگ را به دقت رصد کنند.