بیش از یک دهه از پیدایش فناوری بلاکچین می‌گذرد. برهه‌ای که با رشد تصاعدی ارزش بیتکوین و آمدن بازیگران جدیدی مثل اتریوم به عرصهٔ کریپتو، توجهات مضاعفی را به سمت این بازار و فناوری نوظهور معطوف کرد. جالب اینجاست که ریشهٔ فناوری بلاکچین به سالها قبل‌تر از بیتکوین و به دهه‌های ۸۰ و ۹۰ میلادی برمی‌گردد. جایی که دانشمندانی مثل هابر و استُرنتا روی یک سیستم رمزنگاری جدید کار می‌کردند که می‌توانست امنیت پرونده‌ها و بایگانی‌ها را به بهترین شکل تامین کند و جلوی هرگونه دستکاری ترتیب و زمان‌بندی اسناد و مدارک را بگیرد.
تا اینکه بیست سال بعد به خالق گمنام بیتکوین با اسم مستعار ساتوشی ناکاموتو رسیدیم که با معرفی یک سیستم مالی و تراکنشی همتا به همتا، یا اصطلاحا Peer-to-Peer جهان را برای همیشه تغییر داد. در مطلب بلوغ ارزهای دیجیتال به اتفاقات پیش از ظهور بیتکوین به‌طور مفصل اشاره کرده‌ایم اما در کل، بیراه نیست که مبدأ شهرت و معرفی بلاکچین و کریپتو را، با پیدایش بیتکوین یکی بدانیم. در این مطلب به کاربرد ارزهای دیجیتال در صنایع مختلف می‌پردازیم و خواهیم دید که فناوری بلاکچین، چطور آینده را به جای بهتری تبدیل خواهد کرد.
_1691319470.jpg)
کاربرد ارزهای دیجیتال در صنایع مختلف
فناوری بلاکچین به‌شکلی تخت‌گاز و با سرعتی خیره‌کننده در حال رشد و گسترش است و در موازاتش کاربرد ارزهای دیجیتال در صنایع مختلف روزبه‌روز پررنگ‌تر می‌شود. از حوزهٔ مالی گرفته تا پزشکی، از امنیت سایبری تا سرگرمی تا آموزش و یا راه‌اندازی کسب و کار و بیشمار کاربرد دیگر. مخلص کلام اینکه در یک رنسانس تکنولوژیک هیجان‌‌انگیز به سر می‌بریم که از یکطرف، بلاکچین و متاورس و اشکال جدیدی از دارایی‌ها و سرمایه‌‌های دیجیتال و از طرفی دیگر هوش مصنوعی و قلمرویی از امکانات و ظرفیت‌های بی‌نهایت را داریم. در این مطلب کاربرد ارزهای دیجیتال در صنایع و حوزه‌های زیر را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
- مالی و بانکداری
- بهداشت و سلامت
- صنعت بیمه
- امنیت سایبری
- مدیریت زنجیرهٔ تأمین
- حمل و نقل و ترابری
- صنعت سرگرمی
- اطلاعات و ارتباطات
- انرژی و زیرساخت
کاربرد ارزهای دیجیتال در حوزه مالی و بانکداری
حوزه مالی و بانکداری (Finance & Banking) یکی از اصلی‌ترین صنایع متاثر از فناوری بلاکچین است. از تأمین امنیت و شفافیت تراکنش‌های مالی گرفته تا نگهداری از نقل و انتقالات و حساب و کتاب‌ها و یا مبارزه با پولشویی و فرارهای مالیاتی و سایر تخلفات مالی، حوزهٔ فایننس از جنبه‌ها و زوایای مختلف به بلاکچین نیازمند است. از بین تمام کاربردها، سهولت در گزارشگیری، ردیابی پول، آنالیز و نظارت همه‌جانبه بر پروسه‌های مالی، از مهمترین کاربردهای بلاکچین در حوزهٔ مالی و بانکداری است. یعنی جهان آینده جهانیست که در آن، فساد مالی چه در لایه‌های دولتی و حکومتی و چه در مقیاس بیزنس‌های خصوصی، به‌راحتی قابل تشخیص و جلوگیری است!
اتوماسیون ساده و سریع‌تر فرایندهای بانکی یکی دیگر از مزایای بلاکچین برای فایننس و بانکداری است. چون پروسه‌ها و فرایندهای سریع‌تر، مساوی‌اند با تصمیم‌گیری‌های سریع‌تر و بهینه‌سازی نظام سنتی و آهستهٔ بانکی. مثلاً اگر قبلا پردازش درخواست وام شما به دو هفته تا یک ماه زمان نیاز داشت، به لطف بلاکچین این فرایند در کسری از دقیقه انجام می‌شود. یعنی با سرعت هرچه تمام سوابق مالی فرد بررسی می‌گردد، هماهنگی با سازمان‌های مربوطه انجام می‌شود و پروسهٔ درخواست وام به مراتب کوتاهتر می‌گردد.
موهبتی به نام RegTech در نظام بانکی
شاید عبارت RegTech یا Regulator Technology به اندازهٔ والد مشهورتر و بزرگترش FinTech یا همان Financial Technology برایمان آشنا نباشد. اما کسانی که سروکارشان با حوزهٔ مالی است می‌دانند که فرایندهای رگولاتوری و تنظیم مقررات، جزو فرسایشی‌ترین و پرزحمت‌ترین پروسه‌های ممکن در حوزه مالی و بانکداری هستند. این همان جاییست که بلاکچین وارد گود می‌شود و از مدیریت ریسک، تا تطبیق قوانین، تا نظارت بر تراکنش‌ها تا مدیریت هویت مشتریان و نهادها، همه چیز را به‌نظم در می‌آورد.
همین شفافیت و ساختارمندی، می‌تواند فساد سیستماتیک یا اشکالات موجود در بدنهٔ سیستم مالی کشورها را به‌سرعت تشخیص دهد و از تکرار فجایعی مثل بحران سال ۲۰۰۸ جلوگیری کند. همان بحرانی که اهمیت رگولاتوری و نظارت عمیق‌تر بر بانک‌ها و موسسات مالی را بیش از پیش عیان کرد و باعث شد که فرایندهای نظارتی در نظام بانکی بین‌الملل، از ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۵ یک افزایش تقریباً ۵۰۰ درصدی را تجربه کند. ماجرا به قدری جدی بود که حجم جریمه‌ٔ موسسات و نهادهای متخلف تا ۴۵ برابر بیشتر شد! رقمی که تنها در ایالات متحده، چیزی معادل با ۱۶۰ میلیارد دلار بود!
_1691319501.jpg)
کاربرد ارزهای دیجیتال در صنعت بهداشت و درمان
فناوری‌های جدید در صنعت بهداشت و درمان به میزان غافلگیرکننده‌ای تأثیرگذار هستند. خصوصا فناوری بلاکچین در حوزهٔ درمان که به گفتهٔ صاحبنظران، می‌تواند تا سال ۲۰۲۵ به یک بازار ۵/۵ میلیارد دلاری تبدیل شود. پیشرفتی که از اتلاف میلیاردها دلار سرمایهٔ ناشی از کمبودها و اشکالات سیستم بهداشت و درمان جلوگیری می‌کند. مثلاً یکی از این کمبودها، نبود یک سیستم یکپارچه و سراسری برای احراز هویت بیماران و نگهداری از اطلاعات و سوابق پزشکی آنهاست. در حال حاضر، هر کشوری سامانه و پایگاه دادهٔ نصفه و نیمهٔ خودش را دارد و سیستم درمانش جدا از سایر کشورها عمل می‌کند.
طبق آمار رسمی، حدود نیمی از اطلاعات و سوابق پزشکی بیماران، حین انتقال بین سیستم درمان کشورها، دچار ناهمخوانی می‌شود و این مورد، پروسهٔ درمان را طولانی‌تر و پرهزینه‌تر می‌کند. یا مثلاً سرقت اطلاعات بیماران که در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ بالغ بر ۱۷۶ میلیون مورد بوده و نشان از امنیت پایین و ناکارامدی مکانیزم‌های فعلی داشته است. یکی دیگر از معضلات جدی در نظام درمان کشورها، تقلب و سواستفاده در صدور بیمه‌های درمانی است. معضلی که سالانه میلیاردها دلار هزینه برمی‌دارد و هنوز راهکار مشخص و شفافی برای مبارزه با آن وجود ندارد.
خبر خوب اینکه با ورود فناوری بلاکچین به حوزهٔ درمان، تمام این مشکلات قابل حل و فصل هستند. به گفتهٔ کارشناسان، بلاکچین می‌تواند تا ۲۰۲۵ سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار از اتلاف هزینه‌ها جلوگیری کند. چون با رفتن به بستر بلاکچین سرقت اطلاعات منتفی می‌شود، هزینه‌های IT سرشکن می‌گردد، مخارج بیماران کاهش می‌یابد، ناهماهنگی اطلاعاتی سر و سامان داده می‌شود و یک پلتفرم نفوذناپذیر و یکپارچهٔ جهانی بوجود میآید. امارات متحده عربی از جمله کشورهاییست که به شدت روی کاربرد ارزهای دیجیتال در صنعت درمان متمرکز شده و در حال حاضر، اطلاعات پزشکان و متخصصین حوزهٔ درمان را بر بستر بلاکچین برده است.
_1691319557.jpg)
کاربرد ارزهای دیجیتال در صنعت بیمه
صنعت بیمه از جمله صنایع نسبتا نوپاست که به شکلی روزافزون رشد می‌کند و شاخ و برگ‌های تازه‌ای می‌یابد. رشد و توسعهٔ بیشتر هم یکسری مشکلات و پیچیدگی‌های تازه را به‌همراه می‌آورد. از طرف دیگر ماهیت صنعت بیمه، استعداد بالایی برای تقلب و دور زدن قانون دارد. اما صنعت بیمهٔ مبتنی بر بلاکچین، این مشکلات را خیلی سریع‌تر از شیوه‌های سنتی ساماندهی می‌کند. به گفتهٔ کارشناسان، بازار بلاکچین در صنعت بیمه، تا انتهای سال ۲۰۲۳ به یک بازار ۱/۴ میلیارد دلاری تبدیل شده و می‌تواند سالی ۱۰ میلیارد دلار در هزینه‌ٔ شرکت‌ها صرفه‌جویی کند.
کاربرد ارزهای دیجیتال و بلاکچین در صنعت بیمه، مواردی از جمله یکپارچگی اطلاعاتی، اتوماسیون فرایندهای تکراری و حفظ اطلاعات مشتریان را پوشش داده و با ایجاد شفافیت بی‌سابقه، جلوی تخلفات و کلاهبرداری‌های مرسوم در حوزهٔ بیمه را می‌گیرد. فراموش نکنیم که صحبت از یک صنعت ۱ تریلیون‌دلاریست که می‌تواند بهترین جولانگاه برای فعالیت‌های غیرقانونی و تخلفات مالی باشد. مشکل دیگر صنعت بیمه، وابستگی بیش از حدش به کاغذبازی و اسناد فیزیکی است. نقطه‌ضعفی که کار جمع‌آوری و ردیابی اطلاعات را دشوار می‌کند و هزینه‌ٔ فرایندها را به مراتب بالاتر می‌برد.
از آنطرف هم حملات باج‌افزاری و سایبری را داریم که منجر به پیدایش گونهٔ جدیدی از بیمه، به نام بیمهٔ سایبری شده‌اند. طبق آمار و ارقام رسمی، نرخ حملات سایبری در سراسر جهان سالی ۱۰۵ درصد افزایش می‌یابد. حملاتی که اکثرشان از نوع باج‌افزار هستند و میانگین مبلغ درخواستی هکرها چیزی در حوالی ۲۲۰ هزار دلار است! جدیت ماجرا و حجم خسارت به قدریست که لزوم استفاده از یک فناوری امن و قابل‌اتکا، اجتناب‌ناپذیر است. بلاکچین در صنعت بیمه، امنیت اطلاعات را تضمین می‌کند، شفافیت و سرعت فرایندها را افزایش می‌دهد و با اشتراک اطلاعات بین شبکهٔ عظیم و غیرمتمرکزی از ذینفعان، راه را برای تقلب و دستکاری اطلاعات می‌بندد.
_1691319591.jpg)
استفاده ارزهای دیجیتال در حوزه امنیت سایبری
طبق یک آمار جالب توجه از سال ۲۰۲۰، نرخ جهانی تولید و ذخیرهٔ اطلاعات و محتویات جدید به ازای هر نفر ۱/۷ مگابایت در ثانیه است. یعنی روزی ۲/۵ کوئينتیلیون بایت اطلاعات که هر یک کوئينتیلیون بایت، مساویست با یک میلیارد گیگ اطلاعات! بدیهیست که مراقبت از این حجم عظیم از داده، کار چندان راحت و سرراستی نیست. هرچند که اکثر رخنه‌های اطلاعاتی، از خطاهای انسانی نشأت می‌گیرند اما باز هم درصد بالایی از آنها از حملات هکری آب می‌خورند و سالی ۷۵ میلیارد دلار به کسب و کارها ضرر می‌زنند!
وابستگی روزافزون کسب و کارها به اینترنت و سرعت روزافزون اتصال یکی دیگری از چالش‌های امنیت سایبری است. مثلاً شکی نیست که با معرفی فناوری 5G زندگی به کام افراد و بیزنس‌ها شیرین‌تر می‌شود. اما افزایش سرعت اینترنت یک روی تاریک هم دارد و آن، دشواری و پیچیدگی بیشتر در تأمین امنیت سایبری است. در مقاله‌ای از انتشارات دانشگاه آکسفورد، موارد زیر اصلی‌ترین خطرات سایبری هستند که کسب و کارها و افراد را تهدید می‌کنند:
- ناآگاهی و خطاهای انسانی
- عدم توانایی در تشخیص تهدیدات
- رونق بیشتر دورکاری و مشاغل به‌اصطلاح ریموت
- وفور حملات باج‌افزاری هدفمند به شرکت‌ها و سازمان‌ها
- جدی نگرفتن تمهیدات لازم برای امنیت سایبری توسط بیزنس‌ها
این همان جاییست که بلاکچین به کمک امنیت سایبری میآید و با غیرمتمرکزسازی شبکه‌ها - اهداف اصلی حملات هکری - و پیاده‌سازی فرایندهای توافق‌محور و به‌اصطلاح Trustless، کار هکرهای همیشه‌درکمین را به‌مراتب دشوارتر می‌کند. مهمتر از همه اینکه، بلاکچین درصد بالایی از فرایندها را اتوماتیک می‌کند و معضل خطای انسانی را از معادله حذف می‌نماید.
کاربرد بلاکچین در مدیریت زنجیرهٔ تأمین
صنعت مدیریت زنجیرهٔ تأمین (Supply Chain Management) با حجم زیادی از داده‌ها و ساماندهی شبکهٔ بزرگی از کارخانه‌ها، فروشگاه‌ها و خرده‌فروشی‌ها سر و کار دارد. این فعل و انفعالات، علاوه بر یک پایگاه دادهٔ یکپارچه و عظیم‌الجثه، به محاسبات و پردازش‌های پیچیده‌ای نیاز دارند که سرعت و دقت و امنیت در آنها بی‌نهایت مهم است. مشکل بسیاری از توزیع‌کنندگان اینجاست که هنوز در قید شیوه‌های سنتی و کاغذی هستند و به سمت دیجیتالیزه کردن عملیات خود قدم ملموسی برنداشته‌اند. آنهایی هم که با احتیاط به سمت آنلاین شدن حرکت کرده‌اند، از نظر امنیتی به‌شدت آسیب‌پذیر هستند.
مشکلاتی مثل تأخیر و اشکال در تحویل بارها و اجناس، دستکاری یا مفقود شدن اسناد کاغذی، ضعف در نظارت و پیگیری، یا وجود تخلف و تقلب در شبکهٔ تأمین، تنها بخشی از مشکلات این صنعت بزرگ هستند. مواردی که می‌توانند به لطف فناوری بلاکچین و به‌کارگیری ارزهای دیجیتال و استفاده از تکنولوژی قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) به شکلی سریع‌تر و به‌صرفته‌تر حل و فصل شوند. همانطور که در مطلب مقایسه ارزهای دیجیتال اشاره کردیم، قراردادهای هوشمند برآمده از شبکهٔ بلاکچین اتریوم هستند و می‌توانند به خودی خود، سرعت و امنیت و شفافیت فعل و انفعالات زنجیرهٔ تأمین را چندبرابر کنند. خصوصاً برای برندها و بیزنس‌هایی که در سطح جهان فعالیت دارند. با کمک بلاکچین ردگیری محموله‌ها آسانتر می‌شود، امکان دستکاری اطلاعات و یا خطاهای سهوی به حداقل ممکن می‌رسد و هزینه‌های این صنعت به مقدار چشمگیری کاهش می‌یابد.
کاربرد ارزهای دیجیتال در حمل و نقل و ترابری
در زمان همه‌گیری COVID-19 صنعت حمل و نقل یکی از تاریک‌ترین دوران‌های خودش را پشت سر گذاشت و متحمل زیان‌های نجومی شد. فاجعه‌ای که مقدمات یکسری تغییرات بنیادین را در الگوهای حمل و نقل و شیوه‌های رفت و آمد مردم بوجود آورد. گزارشی رسمی اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که در حال حاضر خودروهای شخصی، قالب‌ترین شیوهٔ رفت و آمد هستند اما از آن طرف، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، تا سال ۲۰۳۰ رشد چشمگیری می‌کند و به یک صنعت ۷۵۱ میلیارد دلاری تبدیل می‌شود. اما این حوزه با چه مشکلاتی مواجه است و راهکارهای مبتنی بر بلاکچین در کجای این معادله قرار می‌گیرند.
مثلاً یکی از سرویس‌هایی که در آینده محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند سرویس Autonomous Mobility است. مثلاً قصد دارید با خودروی سواری از تهران به بندر عباس مسافرت کنید. از مبدأ یک ماشین کرایه می‌کنید و در هریک از استان‌ها و شهرهای تعیین‌شده در طی مسیر، این ماشین را با یک ماشین کرایه‌ای دیگر تعویض می‌نمایید. یا برای رفت و آمد در شهرهای بزرگ از دوچرخه‌های پارک شده در سطح شهر استفاده می‌کنید. اینها نمونه‌هایی از سرویس‌های پرطرفدار در آیندهٔ صنعت حمل و نقل هستند. اما چنین سیستم و شبکه‌ای با چالش‌های متعددی مواجه است. پررنگ‌ترین این چالش‌ها محافظت از وسیلهٔ نقلیه و احتمال دستکاری کیلومترشمار است. جایی که بلاکچین می‌تواند در کنار تکنولوژی GPS امکان هرگونه دستکاری و سواستفاده را به صفر برساند.
بلاکچین در سناریوهایی که اجارهٔ وسایل نقلیه عمومی، به تعامل یک فرد یا کاربر با فرد دیگری نیاز دارد هم کارساز است. یعنی قرار است بدون نیاز به دخالت یک واسطهٔ سوم‌شخص، عمل جابجایی ماشین از یک کاربر به کاربر دیگر انجام شود. در این شرایط هم، اتصال دو وسیلهٔ نقلیه یا دو دستگاه مختلف در شبکهٔ بلاکچین، بهترین بازدهی و مطمئن‌ترین عملکرد را دارد. این موارد دربارهٔ بیمهٔ وسایل نقلیه هم مصداق دارند. یعنی اگر کامپیوتر (ECU) تمام ماشین‌ها به شبکهٔ بلاکچین متصل باشند، هیچ سرویس‌دهنده‌ای نمی‌تواند ماشین خرابش را به مشتری قالب کند و یا بابت ایراداتی که از قبل وجود داشته، تقاضای خسارت نماید.
_1691319684.jpg)
کاربرد ارزهای دیجیتال در صنعت سرگرمی
صنعت سرگرمی هم از صنایعی بود که با COVID-19 و قرنطینه‌های فراگیر، تغییرات چشمگیری به خود دید و بیش از پیش به سمت سرویس‌های دیجیتال متمایل شد. در این حد که در انتهای سال ۲۰۲۲ گردش مالی‌اش به بیش از ۳۰ میلیارد دلار رسید! مثل تمام مواردی که اشاره کردیم، توسعهٔ بیشتر همواره با چالش‌ها و پیچیدگی‌های جدیدی همراه بوده و در مورد صنعت سرگرمی، تغییر عادات مصرف‌کننده هم یکی از این چالش‌هاست. اما ببینیم برخی از این چالش‌ها چه هستند و بلاکچین چه نسخه‌ای برایشان خواهد داشت.
پلتفرم‌های مشهوری مثل Amazon Prime یا Netflix یا Apple TV یا +HBO را در نظر بگیرید. هرکدام از این شبکه‌های عظیم‌الجثه، معدن طلای دارایی‌های معنوی یا به اصطلاح Intellectual Property و همچنین اطلاعات بیشمار کاربر هستند. یعنی هرگونه نفوذ و سرقت از پایگاه داده آنها، مساویست با میلیون‌ها دلار خسارت، مقادیر زیادی درگیری قانونی و ضربه به اعتبار پلتفرم! از آنطرف تمام سرویس‌های استریمینگ، سعی دارند ویدیوها را به بالاترین کیفیت و به روان‌ترین شکل ممکن استریم کنند. بنابراین چه از نظر دزدی محتوا و چه از نظر کارایی شبکه، این پلتفرم‌ها در برابر حملات هکری به شدت آسیب‌پذیر هستند.
یکی از سرراست‌ترین کاربردهای بلاکچین برای این پلتفرم‌ها، ایجاد دیتابیس‌ها یا کتابخانه‌های غیرمتمرکز است. یعنی به‌جای نگهداری از میلیون‌ها ترابایت فیلم و سریال در تعداد محدودی دیتاسنتر، آنها را در بستر بلاکچین و در شبکه‌های غیرمتمرکز ذخیره کنیم و به امنیت به‌مراتب بیشتری برسیم. در حال حاضر کمپانی سوئدی Spotify که معروفترین سرویس استریم موسیقی در دنیاست، یک استارتاپ بلاکچین‌محور به اسم Mediachain را به همین منظور خریداری کرده و حتی بسیاری از پلتفرم‌های بازی، در حال روی آوردن به سمت بلاکچین هستند. هم برای امنیت بیشتر و هم برای استفاده از ویژگی‌هایی مثل NFT و Metaverse.
_1691319732.jpg)
کاربرد ارزهای دیجیتال در صنایع اطلاعات و ارتباطات
بدون تردید صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) با ارزش بازار ۵/۵ تریلیون دلاری، یکی از بزرگترین صنایع فعلی جهان به‌شمار می‌رود. صنعتی که به تنهایی چهرهٔ قرن بیست و یکم را دگرگون کرده و هنوز هم با سرعت خیره‌کننده‌ای در حال پیشرفت و توسعه است. از معرفی فناوری 5G گرفته تا هوش مصنوعی و Web3 و رواج مفاهیمی چون متاورس، کسب و کارها و سازمان‌های دولتی در تکاپو هستند تا مسیر دگردیسی به سمت قلمروی دیجیتال را به بی‌دردسرترین شکل ممکن طی کنند. اما مشکلات صنعت ICT چه هستند و چگونه می‌توان با بکارگیری بلاکچین به مصافشان رفت.
صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات، از نظر انتشارات کربنی، یکی از آلاینده‌ترین صنایع روی زمین است. معضلی که به‌مرور زمان و با بهینه‌سازی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بهتر می‌شود اما هنوز هم تا رسیدن به حد استاندارد و میزان مهار شده‌ای از آلایندگی فرسنگ‌ها فاصله دارد. از آنطرف هم افزایش تقاضای کاربران و شرکت‌ها را داریم که روزبه‌روز فضای ذخیره‌سازی و قدرت پردازشی بیشتری می‌طلبند و لزوم این بهینه‌سازی را پررنگ‌تر می‌کنند. خوشبختانه پیامدهای منفی این افزایش تقاضا، با راهکارهای مبتنی بر بلاکچین، تا حدود زیادی مهار می‌شود.
سرویس‌های ابری و غیرمتمرکز به شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ اجازه می‌دهد، به امن‌ترین شکل ممکن، منابع ذخیره‌سازی و پردازشی بی‌استفادهٔ خود را با سایر شرکت‌ها یا کسب و کارها شریک شوند. یعنی هم درآمدزایی کنند و هم در جهت کاهش ردپای کربنی و مصرف منابع یک قدم مثبت بردارند. پیاده‌سازی این سناریو کار چندان دشوار و غیرممکنی نیست و در عین حال فواید و مزایای زیادی دارد. از کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، تا کاهش ترافیک بیش از حد در شبکه‌ها و آسیب‌پذیری ناشی از بروز اختلال در یک شبکهٔ خاص. به‌علاوه، وقتی اطلاعات و داده‌ها در چندین شبکهٔ غیرمتمرکز پراکنده‌‌اند، حملات هکری متمرکز به آنها تقریباً غیرممکن است.
کاربرد بلاکچین در حوزه انرژی و زیرساخت
امروزه دولت‌های زیادی استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر را در دستور کارشان قرار داده‌اند. سرمایهگذاری در تحقیق و توسعهٔ فناوری‌های کم‌کربن حدود ۸۰ درصد بودجه مطالعاتی کشورهای توسعه‌یافته را به خودش اختصاص داده و دارد به‌مرور بیشتر و جدی‌تر می‌شود. در زمان همه‌گیری COVID-19 و در سال ۲۰۲۰ مصرف انرژی جهانی با یک کاهش ۴/۵ درصدی مواجه شد و در سال ۲۰۲۱ این کاهش به ۵ درصد رسید. افزایش سرمایهگذاری و توجه به انرژی‌های پاک چشم‌انداز کاملاً مثبتی دارد، اما این حوزه هم با یکسری چالش‌های اساسی دست به گریبان است.
یکی از این چالش‌ها تغییر و تحول اجتناب‌ناپذیر نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها و واحد‌های تولید انرژی به سمت استفاده از سیستم‌های دیجیتال است. این وسط فناوری اطلاعات و ارتباطات بازیگر اصلی صحنه است و نقش عمده‌ای در این تحول بازی می‌کند. به کمک فناوری‌های نوین، پای مفاهیمی مثل ریزشبکه‌ها یا میکروگریدها (Microgrids) و یا شبکه‌های هوشمند (Smart Grids) و یکسری فناوری‌های کنترلی و نظارتی دیگر به حوزهٔ انرژی باز شده است. تمام این موارد، وابستگی به تکنولوژی‌های امن و پیشرفته را پررنگ‌تر کرده و زمینه را برای استفاده از ظرفیت‌های بلاکچین فراهم می‌آورد.
از آنطرف مسئله بغرنج زیرساخت را داریم که پراکندگی جالبی در سراسر دنیا ندارد. نقاطی از زمین به شدت توسعه‌یافته و نقاط دیگر به شدت بدوی و تکامل‌نیافته‌اند. وقتی هم دربارهٔ زیرساخت حرف می‌زنیم، پای افزایش تولید انرژی به وسط کشیده می‌شود. از زیرساخت‌های مخابراتی و بهداشتی گرفته تا راه‌آهن و فاضلاب و تأمین نیرو، همه و همه به تولید انرژی وابسته‌اند و تولید و توزیع انرژی، به سنجش و اندازه‌گیری دقیق نیاز دارد. حالا با اتکا به بلاکچین به لطف قراردادهای هوشمند، این حوزه در آستانهٔ دگرگونی است. از صدور اتوماتیک قبوض برای مصرف‌کنندگان تا کنترل و مدیریت نیروگاه‌ها، تا معاملات بازار انرژی و بیشمار کاربرد دیگر.
جمع‌بندی
اهمیت استفاده از بلاکچین و کاربرد ارزهای دیجیتال در صنایع مختلف، روزبه‌روز جدی‌تر می‌شود و کشورها و دولت‌های بیشتری را به تقلا وامی‌دارد. غیر از حوزه‌هایی که اشاره کردیم، صنایع دیگری مثل صنعت خودروسازی، صنعت تولید، و صنعت خرده‌فروشی هم نیاز مبرمی به بهره‌برداری از بلاکچین دارند. بیخود نیست که روزبه‌روز به تعداد استارتاپ‌های بلاکچینی یا پروژه‌های جدید ارز دیجیتال اضافه می‌شود. بنابراین در روزگار فعلی، مهمترین تکلیف دولت‌ها اینست که با یک برآورد واقع‌بینانه از وضعیت حوزه‌ها و صنایع موجود، و با شناسایی سناریوها و موقعیت‌هایی نیازمند به بلاکچین، زمینه را برای دستیابی به جهانی پیشرفته‌تر و بهینه‌تر آماده کنند.