این روزها بحث بازار ارز دیجیتال داغ است و به احتمال زیاد نام ارزهای دیجیتال مثل بیتکوین یا توکنها را میشنویم. ممکن است این نکته هنوز برای شما مبهم باشد که ماهیت کوینها و توکنها چیست و آیا عملکرد یکسانی دارند؟ در این مقاله سعی کردیم تا به سوالاتی درباره کوین و توکن پاسخ دهیم.
توکن نام دیگر کوین است؟
در جواب این سوال باید گفت اصطلاحات "کوین" و "توکن" اغلب به جای یکدیگر در فضای رمزنگاری استفاده میشوند، اما در واقع آنها به مفاهیم متفاوتی اشاره دارند. یکی از اشتباهات رایج این است که هر دوی این اصطلاحات را یکسان میدانند، زیرا هر دو زیرشاخهی ارز رمزنگاری شده قرار دارند. اساساً ارز دیجیتال یک دارایی دیجیتال مبتنی بر فناوری بلاکچین است و توکن و سکه هر دو با این تعریف مطابقت دارند. برای درک تفاوت این دو مفهوم بهتر است تعریف روشنی از کوین و توکن داشته باشیم.
کوین چیست؟
کوین (سکه) به هر ارز دیجیتالی اطلاق می شود که دارای یک بلاکچین مستقل باشد؛ مانند بیتکوین. به زبان ساده، اگر ارز دیجیتال بر روی بلاکچین اجرا شود، یک سکه است. این سکه همان چیزی است که برای پرداخت کارمزد تراکنشها و شرکت در شبکه استفاده میکنید. برای توضیح باید گفت سکهها مبنای لازم مدل امنیتی شبکه بلاکچین را فراهم میکنند. همانطور که میدانید، بلاکچینها برای ایمن سازی شبکه و پردازش تراکنشها به استخراجکنندههای رمزنگاری یا اعتبارسنجی نیاز دارند. اما ایجاد یک بلاک چین غیرمتمرکز آنطور هم که به نظر میرسد آسان نیست. ماینرها و اعتباردهندهها برای ایمنسازی شبکههای بلاکچین تلاش میکنند و در نتیجه به تقویتکننده نیاز دارند.
بسیاری از بلاکچین ها از ابتدا به عنوان نسخههای جایگزین یا بهبود یافته بیتکوین ایجاد میشوند. ایجاد یک بلاکچین با یک بلاکچینِ منبع باز از پیش ساختهشده نیز امکانپذیر است، اما همچنان به زمان و سطح خاصی از تخصص نیاز دارد. شما نمیتوانید بدون داشتن بلاکچین، کوین بسازید.
معروفترین کوین، بیتکوین یا همان BTC است. این کوین توسط بلاکچین ساخته میشود و برای پرداخت هزینه در شبکه نت استفاده میشود. از آنجایی که بیتکوین اولین رمز ارز بود، به کوینهایی که پس از آن ظاهر شدند آلتکوین(سکه جایگزین) گفته میشود. همه آلتکوینها شبکه های مستقل و انحصاری خود را نیز دارند.
در اینجا لیستی از 10 ارز دیجیتال برتر آمدهاست:
- بیتکوین
- اتریوم
- BNB
- کاردانو
- XRP
- سولانا
- پولکادوت
- دوج کوین
- TRON
ویژگی مشترک کوینها
1. اجرا بر روی بلاکچین خود
تمام کوینهای کریپتو بدون استثنا بر روی بلاکچین خود اجرا میشوند. ارزهای رمزنگاریشده که بر روی زنجیرههای اصلی اجرا میشوند (زنجیره های جدیدی که در نتیجه برخی تغییرات در پروتکل ایجاد شدهاند) کوین محسوب میشوند. یک بلاکچین مستقل امکان ایجاد عملکردهای جدید و ارائه راهحل های فنی منحصر به فرد را فراهم میکند. کارایی و امنیت فناوری بلاکچین از جمله عواملی است که ارزش ذاتی سکه را تعیین میکند.
2. عملکرد شبیه به پول
سکهها میتوانند به عنوان پول دیجیتال عمل کنند زیرا دارای ویژگیهای ارزهای سنتی هستند: امنیت، کمبود، دوام، قابلیت حمل و ذخیره ارزش. برخی از سکههای کریپتو قبلاً توسط شرکتهای خاصی مانند مایکروسافت، پی پال، استارباکس، ویرجین ایرلاین و غیره به عنوان وسیله مبادله پذیرفته شدهاند.
3. قابل استخراج
در بیشتر بلاکچینها، سکههای جدید با فرآیندی به نام ماینینگ صادر میشوند. کاربران با تایید این کوینها پاداش میگیرند و در عین حال، هر بار که کاربران در شبکه تراکنش انجام میدهند، هزینه شبکه را پرداخت میکنند که صرف پاداش میشود.
مکانیسمهای مختلفی برای تأیید تراکنشها وجود دارد، اما رایجترین آنها اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) است. اعتبار سنجی شبکههای PoW از مقادیر عظیمی از قدرت محاسباتی برای تأیید تراکنشها استفاده میکنند. مکانیسم PoS مستلزم استقرار داراییهای سکه برای تأیید تراکنشها است.
توکن چیست؟
توکن یک واحد ارزش دیجیتالی است که نشان دهنده یک دارایی یا ابزار است. برخلاف کوینها، توکنها بلاک چین خود را ندارند و در بالای شبکههای موجود صادر می شوند. برخلاف سکهها، توکنها در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش استخراج نمیشوند. در عوض، آنها ضرب شدهاند. تعداد کل توکنهای ضربشده به شرایط مختلف تعیین شده توسط صادرکننده بستگی دارد.
توکنها میتوانند اهداف مختلفی را برآورده کنند. میتوان از آنها برای جمعآوری سرمایه یا دسترسی به خدمات خاص استفاده کرد. برخی از توکنها حتی میتوانند سکهها را در یک شبکه متفاوت نشان دهند. به این گونه توکنها "توکنهای پیچیده" میگویند و از قیمت دارایی پایه پیروی میکنند. یکی دیگر از انواع بسیار محبوب توکن، استیبلکوین است، برای مثال، توکنی که از قیمت دلار آمریکا پیروی میکند.
بهترین توکنهای بازار ارزدیجیتال در حال حاضر:
- تتر
- سکه USD
- Binance USD
- دای
- بیت کوین پیچیده شده
- توکن LEO
- شیبا اینو
- Lido Staked Ether
- توکن FTX
- لینک زنجیرهای
نحوه ایجاد توکنها
توکنها همیشه روی بلاکچینهای موجود ایجاد میشوند. سادهترین راه استفاده از راه حلهای آماده ویژه برای تولید توکن است. استفاده از چنین پلتفرمهایی نیازی به داشتن هیچگونه مهارت کدنویسی ندارد. این موضوع میتواند به سادگی ایجاد وبسایت شخصی توسط یک سایت ساز باشد!
با این حال، ساخت توکن با ویژگیهای پیشرفته به مهارتهای فنی بیشتری نیاز دارد. ابتدا باید یک قرارداد هوشمند را مستقر کنید. به بیان ساده، قراردادهای هوشمند، قراردادهای دیجیتالی خوداجرا با شرایط و ضوابط نوشته شده به صورت کد روی یک بلاک چین هستند. در مورد برخی از شبکهها، میتوانید کد یک قرارداد هوشمند را از انبار یک پلتفرم توسعه نرمافزار (مانند Github) کپی کنید.
هدف توکنها
توکنها اغلب توسط استارتآپهای کریپتو برای افزایش سرمایه استفاده میشوند. این معمولاً از طریق یک عرضه اولیه کوین(ICO) انجام میشود که در آن کوینها به سرمایهگذاران فروخته میشود. پس از راه اندازی پروژه، توکنها به عنوان ارز آنها عمل میکنند و دسترسی مشتریان را به ویژگیهای مختلف فراهم میکنند.
انواع توکنها و کاربرد آن
توکنها همانند کوینها انواع مختلفی دارند. هر یک از توکنها کارایی منحصر به خودی دارد. در این قسمت برخی از این توکنها را معرفی میکنیم.
Access Tokens
Access Tokens (AT) شاید رایجترین نوع توکن باشد. یک کاربر یا یک سرویس به نحوی احراز هویت میشود و A uthorization server(AS) یک نشانه دسترسی صادر میکند. بسته به پیکربندی AS، این توکن معمولاً یک توکن مات است. برنامه معمولاً از Access Tokens برای شناسایی کاربر یا سرویس استفاده میکند. طول عمر این توکنها به دلایل امنیتی به طور کلی بسیار کوتاه است.
Bearer Tokens
رایجترین روشی که از Access Tokens استفاده میشود، Bearer Tokens یا توکنهای حامل است. این بدان معناست که به حامل توکن اجازه دسترسی داده خواهد شد. با این روش، هیچ بررسی توسط برنامه یا API دریافت کننده رمز وجود ندارد که فرستنده صحیح توکن را ارائه کرده باشد. بنابراین، یک توکن می تواند توسط یک مهاجم ربوده شود و برای دسترسی به یک برنامه استفاده شود. استفاده از توکنهای حامل الزامات بیشتری را برای برنامه کاربردی برای محافظت مناسب از توکن ایجاد میکند.
توکنهای محدودشده فرستنده
سرور مجوز میتواند از اطلاعات رمزنگاری در هنگام صدور توکن برای اتصال توکن به برنامه استفاده کند. از آنجایی که نشانه محدود به فرستنده است، به آنها توکنهای محدود شده فرستنده یا توکنهای اثبات مالکیت میگویند. به عنوان مثال، زمانی که برنامه توکن را به یک API ارسال میکند، اطلاعات کلید رمزنگاری را نیز ارسال میکند. سپس API می تواند تأیید کند که توکن ارائه شده به کلید رمزنگاری متصل است. این از توکن در برابر سرقت و استفاده مجدد محافظت میکند. اگرچه توکنهای محدودشده توسط فرستنده نیاز به پیکربندی اضافی در اطراف کلیدهای رمزنگاری دارند، مطمئناً ارزش تلاش را دارند.
Refresh Tokens
هنگامی که توکنهای دسترسی برای کاربران صادر میشوند، نیاز به یک مرحله احراز هویت دارند. اما توکنهای کوتاهمدت میتوانند برای کاربر مشکلاتی را ایجاد کنند، زیرا برای به دست آوردن یک توکن فعال جدید، باید دائماً احراز هویت شوند. اینجاست که توکنهای تازهسازی یا همان Refresh Tokens میتوانند به شما کمک کنند. در زمان صدور یک نشانه دسترسی، سرور مجوز همچنین می تواند یک نشانه رفرش صادر کند. هنگامی که AT منقضی شده است و به یک مورد جدید نیاز است، برنامه میتواند یک جریان توکن تازهسازی را فراخوانی کند و توکن تازهسازی را برای به دست آوردن یک AT جدید و تازهسازی شده ارائه کند. در این جریان نیازی به احراز هویت مجدد کاربر نیست.
ID Tokens
برخلاف توکنهای دسترسی و Refresh Tokens، یک توکن ID همیشه یک توکن وب JSON (JWT) است. ID نشان دهنده هویت کاربر یا اطلاعات احراز هویت کاربر است. به عنوان بخشی از جریانهای OIDC زمانی که محدوده openid درخواست میشود، صادر میشود. علاوه بر ویژگیهای خاص کاربر، توکن ID همچنین حاوی مجموعهای از ویژگیها یا ادعاهای استاندارد است. اینها ممکن است مشخص کنند که صادرکننده توکن چه کسی است و توکن چه زمانی منقضی میشود.
مزایای کلیدی توکنها
مزیت اصلی توکن این است که نیازی به ایجاد یک بلاکچین جدید ندارد. استارتآپ میتواند به جای جنبه فنی دفتر کل، بر توسعه پلتفرم خود تمرکز کند و کاربران مجبور نیستند از کیف پولهای جدید غیرقانونی استفاده کنند.
مزیت دیگری که توکنها برای دنیای ارزهای دیجیتال به ارمغان میمیورندمیآورند توکنسازی دارایی است. آنها میتوانند هر گونه سکه یا دارایی را در سراسر بلاکچین نشان دهند و بازاری بدون اصطکاک ایجاد کنند.
تفاوت کوین و توکن در چیست؟
حالا که درباره ماهیت کوین و توکنها میدانیم میتوانیم مقایسه خوبی بین آنها داشته باشیم. به طور کلی باید گفت سکهها برای معاملات عمومی و حفظ ارزش مناسب تر هستند، در حالی که توکنها برای اهداف خاص و ایجاد ارزش مناسباند. با این حال، این بدان معنا نیست که سکهها و توکنها متناقضاند. در واقع، آنها میتوانند مکمل یکدیگر باشند. برای مثال:
- کاربران میتوانند از کوین برای خرید توکن یا استفاده از توکن برای پرداخت هزینه در شبکه ارز دیجیتال استفاده کنند.
- کاربران میتوانند کوینها را در توکنها بپیچند یا توکنها را در سکه باز کنند تا به عملکرد و نقدینگی زنجیره متقابل دسترسی داشته باشند.
- کاربران میتوانند سکهها یا توکنها را برای کسب جوایز یا مشارکت در حکمرانی به اشتراک بگذارند.
- کاربران میتوانند با استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) یا بازارسازان خودکار (AMM) کوینها یا توکنها را با یکدیگر مبادله کنند.
مهمترین کوینها
در اینجا برخی از مهمترین و محبوبترین ارزهای دیجیتال را بهطور مختصر بررسی میکنیم.
بیت کوین (BTC):
بیت کوین اولین ارز دیجیتال و در نتیجه اولین کوین جهان بود. این ارز به دلیل داشتن امنترین و غیرمتمرکزترین شبکه، با هزاران گره و ماینر در سراسر جهان، به محبوبیت رسیده است.
اتریوم (ETH):
اتر به عنوان یک وسیله مبادله و واحد حساب، عملکرد مشابه بیتکوین را انجام میدهد. برخلاف بیتکوین، اتریوم امکان عملکرد قرارداد هوشمند و توسعه برنامه های غیرمتمرکز (DApps) را فراهم میکند.
بایننس کوین (BNB):
بایننس کوین را میتوان برای پرداخت هزینههای معاملاتی با تخفیف، شرکت در فروش توکن و دسترسی به خدمات و عملکردهای مختلف در اکوسیستم بایننس استفاده کرد. همچنین دارای یک عرضه محدود است که به صورت دورهای سوزانده میشود و یک اثر کاهش تورم ایجاد میکند که ارزش آن را در طول زمان افزایش میدهد.
دوج کوین (DOGE):
Doge بر اساس تصویر یک سگ "شیبا اینو" ساخته شده است و طرفداران وفادار و مشتاقی دارد. اغلب برای انعام دادن، هدیه یا ابراز حمایت در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی استفاده میشود. این رمزارز بعد از حمایت ایلان ماسک، رشد زیادی کرد.
معروفترین توکنها
حالا به معرفی و بررسی اجمالی معروفترین توکنهای حال حاضر میپردازیم:
تتر (USDT):
تتر بزرگترین استیبلکوین است. به این معنی که ارزش آن به ارزش دلار وابسته است. هدف آن نیز ایجاد ثبات قیمت و کاهش نوسانات در بازار کریپتو است. اغلب به عنوان یک وسیله مبادله یا ذخیره ارزش بین ارزهای دیجیتال یا پلتفرمهای مختلف استفاده میشود.
Uniswap (UNI):
UNI نشانه حاکمیت پروتکل Uniswap است. Uniswap یک مبادله غیرمتمرکز برای مبادله توکنها بین بلاکچین های مختلف سازگار با EVM است.
آربیتروم (ARB):
ARB نشانه حاکمیت Arbitrum، یک بلاکچین لایه دو برای اتریوم است. Arbitrum توسط بنیاد Arbitrum ایجاد شد و با یکی از بزرگترین Airdrops در تاریخ ارزهای دیجیتال راه اندازی شد.
نتیجه گیری
درک تفاوت بین یک کوین و یک توکن برای هر یک از علاقهمندان به ارزهای دیجیتال که قصد دارند در بازار ارز دیجیتال فعالیت کنند مهم است. دانستن ویژگیها و جزئیات کوینها و سکهها به شما کمک میکند تا آنها را با یکدیگر اشتباه نگیرید. به طور خلاصه، راه برای تشخیص اینکه آیا با یک کوین رو به رو هستید یا توکن، این است که بفهمید آیا این ارز دیجیتال دارای بلاکچین است یا خیر. اگر بلاکچین خود را داشته باشد، یک کوین است، و اگر روی یک بلاکچین موجود عمل کند، یک توکن است. کوینها در درجه اول به عنوان یک ارز دیجیتال پرداخت عمل میکنند، در حالی که از سوی دیگر، توکنها می توانند موارد استفاده مختلفی داشته باشند. آنها میتوانند یک دارایی را نشان دهند، به خدمات منحصر به فرد دسترسی داشته باشند یا حتی یک قطعه از هنر دیجیتال را نمایندگی کنند.