اوردر بوک یکی از مفاهیم اصلی ارز دیجیتال است که آشنایی و استفاده از آن برای هر فردی که در این بازار فعالیت می‌کند، لازم است. تسلط بیش‌تر بر مفاهیم مختلف ارزهای دیجیتال، شانس موفقیتتان در تریدینگ را بالاتر می‌برد.
اگر بخواهیم اوردر بوک را در یک جمله تعریف کنیم، باید بگوییم: اوردر بوک یا دفتر سفارش، لیست الکترونیکی سفارشات خرید و فروش برای یک دارایی خاص است. این لیست بر اساس سطح قیمت سازماندهی می‌شود. این دفتر سفارش‌های دارایی را نشان می‌دهد و میزان عرضه و تقاضا آن را مشخص می‌کند. با مطالعه یک اوردر بوک می‌توان در مورد روند بازار و نقاط مطلوب بازار برای معامله‌گران، اطلاعات مفیدی به دست آورد. دفتر سفارش در صرافی‌های ارز دیجیتال کاربرد دارند و افرادی که می‌خواهند وارد این بازار شوند یا ترید کنند، از طریق این دفتر می‌توان خرید و فروش و تعاملات آن دارایی‌ها را به دست آورد.
اوردر بوک مانند یک فهرست است که در آن اطلاعات تمامی معاملات و خرید و فروش‌ها در آن قرار می‌گیرد. برای این که به این دفتر دسترسی داشته باشید، لازم نیست که حتما در آن بازار فعالیت داشته باشید؛ بلکه با فعالیت در هر بازار می‌توانید روند و میزان معاملات را رصد کنید.
مقایسه اوردر بوک با سالن مزایده
اگر بخواهیم مفهوم اورد بوک را با یک سالن مزایده مقایسه کنیم، می‌توان گفت که وجه شباهت این دو در ثبت نظر خریداران است. یک تابلو را تصور کنید که در مزایده به فروش گذاشته می‌شود. هر فرد با توجه به بودجه یا ارزشی که در آن مال می‌بیند، قیمتی را پیشنهاد می‌دهد و در نهایت تابلو نصیب کسی می‌شود که بیش‌ترین قیمت را پیشنهاد داده است. در دفتر سفارش هم قیمت‌های پیشنهادی خریداران برای خرید ارز قابل مشاهده است و با بررسی آن فرد می‌تواند تصمیم بگیرد که چه قیمتی را وارد کند و دیدگاه شفاف‌تری نسبت به بازار داشته باشند.
_1713264954.jpg)
مزایا استفاده از اوردر بوک
یکی از نتایج کار با اوردر بوک این است که این دفتر روند و میزان معاملات را برای دیگر معامله‌گران شفاف می‌کند. برای مثال اگر شما قصد داشته باشید که بر روی یک ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری کنید و مقداری از آن را خریداری کنید، می‌توانید قبل از انجام هر کار، از این دفتر برای بررسی قیمت و حجم معاملات استفاده کنید. این کار باعث می‌شود خرید و فروش شما با دید بازتری صورت بگیرد.
اوردر بوک چگونه کار می‌کند؟
هنگامی که فرد میخواهد معامله‌ای انجام دهد، سفارش آن در اوردر بوک ثبت می‌شود و پس از این که معامله‌گر متناظر پیدا شد، معامله صورت می‌گیرد.
معامله‌گر متناظر کسی است که معامله خرید یا فروش را با قیمت مناسب، برای سفارش شما ثبت کرده باشد.
از کجا اوردر بوک را مطالعه کنم؟
هر صرافی دیجیتال، یک اوردر بوک دارد که به صورت پیوسته اطلاعات آن را به‌روزرسانی می‌کند. همانطور که گفته شد، این اطلاعات منتشرشده به معامله‌گران کمک می‌کند تا آگاهانه‌تر ترید کنند.
ممکن است شما در چند صرافی ارز دیجیتال فعالیت داشته باشید؛ در این صورت حتما متوجه تفاوت‌های اوردر بوک‌های هر صرافی شده‌اید. بر خلاف این که ممکن است هر صرافی اوردر بوک مخصوص به خود را طراحی کرده باشد، اما عملکرد تمام آن‌ها یکسان و مشابه است.
_1713264971.jpg)
اوردر بوک در بورس
نقش و کارکرد اوردر بوک در بورس، تفاوت خاصی با اوردر بوک ارز دیجیتال ندارد. در بازار بورس هم با استفاده از این فهرست الکترونیکی، میزان عرضه و تقاضا برای یک اوراق بهادار را منعکس می‌کنند. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بورس هم می‌توانند با مشاهده و تحلیل فهرست سفارش، راجع به بهترین زمان سفارش یا خرید، اطلاعاتی به دست آورند. با تحلیل هم‌زمان اوردر بوک و کندل استیک‌ها می‌توانید تحلیل دقیق‌تری راجع به شرایط بازار داشته باشید. اگر می‌خواهید در مورد کندل و کندل استیک‌ها بیش‌تر بدانید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که این مقاله را مطالعه کنید.
انواع اوردر بوک
اوردر بوک‌ها هم به صورت الکترونیکی و هم به صورت دستی ایجاد می‌شوند و می‌توان گفت تمامی آن‌ها، اطلاعات تقریبا یکسانی دارند؛ اما برخی تفاوت‌های جزئی هم در آن‌ها دیده می‌شود. مثلا ممکن است جای قرارگیری اطلاعات متفاوت باشد. به طور کلی 3 بخش در اوردر بوک وجود دارد: سفارش خرید، سفارش فروش، تاریخچه سفارشات.
در بخش خرید تمام اطلاعات خریداران قابل مشاهده است؛ مانند قیمت پیشنهادی، حجم پیشنهادی و غیره.
در بخش فروش، تمامی اطلاعاتی که راجع به فروشندگان است نمایش داده می‌شود.
در بخش تاریخچه می‌توانید تمام معاملاتی که تا به حال انجام شده را مشاهده کنید. در این قسمت می‌توانید در مورد قیمت پیشین یک دارایی، اطلاعاتی به دست آورید.
اجزای اوردر بوک
برای این که بتوانیم بهتر از قابلیت‌های اوردر بوک استفاده کنیم، بهتر است که در مورد اجزا آن اطلاعاتی داشته باشیم. در این قسمت به بررسی اجزا اوردر بوک می‌پردازیم.
نمای کلی اوردر بوک به دو قیمت خرید و فروش تقسیم شده است و سه ستون دارد: قیمت (Price)، میزان (Amount)، مقدار کل (Total).
در سمت خرید، پیشنهادات سفارشات خرید را می‌توانید مشاهده کنید که با رنگ سبز مشخص شده‌اند و سمت دیگر، که سمت فروش است، سفارش‌های فروش را نشان می‌دهد؛ قسمت سفارشات فروش با رنگ قرمز مشخص شده‌اند.
میزان پیشنهادهای خرید نشان می‌دهد که تقاضای آن دارایی چقدر است؛ اما درخواست فروش، نشان‌دهنده میزان عرضه آن است. یعنی در پیشنهاد خرید ما قیمتی را مشاهده می‌کنیم که معامله‌گر حاضر است آن را برای خرید بدهد اما در درخواست، قیمتی است که فروشنده، برای فروش طلب می‌کند.
هر طرف اوردر بوک شامل اطلاعات مختلفی است؛ اما دو مفهوم مقدار و قیمت در هر دو طرف وجود دارد. این مقدار، نمایان‌گر میزان سفارش‌های فعال است که به آن حجم یا Volume هم گفته می‌شود. به مقدار تجمیعی سفارشات که از بالاترین پیشنهاد خرید یا کم‌ترین درخواست فروش تا سطح قیمت فعلی متغیر است، مقدار کل گفته می‌شود.
مفهوم Count اشاره به این دارد که چند سفارش در این سطح قیمت ترکیب شده‌اند تا مقدار یا Amount را تشکیل دهند. مقادیر ترکیب شده را هم با کلمه Total یا مجموع نشان می‌دهیم.
اصطلاحات کاربردی در اوردر بوک
برای این که بتوانید به خوبی از اوردر بوک برای تحلیل بازار استفاده کنید، بهتر است راجع به اصطلاحات آن اطلاعاتی داشته باشید. در ادامه این قسمت اصطلاحات مهم اوردر بوک را توضیح می‌دهیم:
نقدینگی اوردر بوک: نقدینگی یعنی این که معاملات یک ارز دیجیتال، بدون این که تاثیر خاصی بر قیمت داشته باشد، انجام شود. دفتر سفارشی که نقدینگی بالایی دارد، باید از خریداران و فروشندگان زیادی تشکیل شده باشد.
اسپرد: اسپرد به اختلاف میان بالاترین پیشنهاد خرید و کم‌ترین درخواست فروش گفته می‌شود. برخی از افراد روی این اختلاف سرمایه‌گذاری می‌کنند.
حد ضرر: گاهی افراد برای این که از بروز ضرر جلوگیری کنند، قیمتی را تعیین می‌کنند تا در صورتی که قیمت سهم یا ارز به آن حد رسید، به طور خودکار به فروش گذاشته شود.
سفارش محدود: سفارش محدود یا لیمیت اوردر زمانی رخ می‌دهد که فرد این دستورالعمل را برای خرید یک سفارش با قیمت خاص یا بهتر از قیمت فعلی تنظیم کند.
اسلیج: این اتفاق زمانی می‌افتد که صرافی به دلیل نوسانات بالا و اوردر بوک ضعیف، نتواند سفارش بازار را به قیمت ترجیحی ثبت کند و به همین دلیل سفارش با قیمتی متفاوت از چیزی ک انتظار می‌رفت تکمیل شود.
سفارش بازار: در سفارش بازار، فرد با اجرای دستورالعمل، سفارش را با بهترین قیمت در بازار ثبت می‌کند.
_1713264992.jpg)
انواع سفارش در اوردر بوک
هنگامی که کاربر میخواهد سفارشی در صرافی ثبت کند، می‌تواند انواع مختلفی از آن را انتخاب کند. در ادامه انواع سفارش را بررسی می‌کنیم.
سفارش محدود یا Limit
در این نوع سفارش شما با مشخص کردن یک قیمت محدود نشان می‌دهید که مایل نیستید با قیمت پایین‌تر از این، معامله را انجام دهید.
سفارش با قیمت بازار یا Market
در این نوع سفارش نیازی نیست که یک قیمت محدود برای انجام معامله مشخص کنید؛ بلکه در این نوع از سفارش، سهمی که قصد خرید آن را دارید با قیمت موجود در لحظه معامله می‌شود.
در صورتی که کاربر سفارش را به صورت مارکت ثبت کند، صرافی بدون این که به قیمت توجهی داشته باشد، شروع به معامله کرده و این کار را تا زمانی ادامه می‌دهد که سفارش به طور کامل تکمیل شود. با توجه به این که در این روش ثبت سفارش، کاربر نمی‌تواند هیچ کنترلی روی قیمت داشته باشد، بهتر است کاربران نو ورود یا تازه‌کار، از این روش کم‌تر استفاده کنند؛ چون ریسک بالایی دارد.
سفارش استاپ
این سفارش که به نام استاپ لیمیت هم شناخته می‌شود، می‌تواند لیمیت یا مارکت باشد.
این سفارش پس از ثبت شدن منتظر شرایط مطلوب می‌ماند و سپس شروع به کار می‌کند. پس از این که سفارش فعال شد، مانند یک سفارش لیمیت یا مارکت کار می‌کند و وارد اوردر بوک می‌شود. سفارش استاپ اغلب برای مدیریت ریسک استفاده می‌شود. برای مثال فرض کنید قیمتی که کالا هنوز به قیمت مدنظر شما نرسیده است، اما شما قصد دارید پس از کم‌تر شدن قیمت، این سهم را خریداری کنید. در این شرایط با ثبت سفارش استاپ می‌توان فرآیند خرید را تا زمانی که به قیمت مطلوب نرسیده‌اید، بی‌اثر دانست و پس از رسیدن به قیمت مطلوب، فعال شود.
Time In Force یا TIF
با استفاده از این دستور می‌توان برای سفارش برخی شرایط را مشخص کرد. مثلا این که سفارش تا چه زمانی و با چه شرایطی فعال بماند. این دستور گزینه‌های مختلفی دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
_1713265022.jpg)
انواع معاملات در اوردر بوک
به طور کلی صرافی‌ها بر اساس دو نوع معامله کار می‌کنند؛ معاملات تک مرحله‌ای و معاملات چند مرحله‌ای.
معاملات تک مرحله‌ای
در معاملات تک مرحله‌ای، معامله تنها یک مرحله دارد و یک باره انجام می‌شود. فرض کنید با استفاده از این روش می‌خواهید معامله‌ای انجام دهید. مثلا معامله‌گر یک سفارش فروش را با 2000 واحد ثبت کند و یک معامله‌گر دیگر بخواهد با همان قیمتی که معامله‌گر پیشین ثبت کرده، 1000 واحد بخرد. در این صورت، این معامله تنها در یک مرحله میان این دو معامله‌گر انجام می‌شود. بعد از این که معامله پایان یافت، در بخش Trade Feed قرار می‌گیرد. در این قسمت، تنها سفارش خریدار ثبت شده و سفارش فروشنده ثبت نمی‌شود.
معاملات چند مرحله‌ای
در معاملات چندمرحله‌ای، معامله به صورت یک باره انجام نمی‌شود و برای این که معامله تکمیل شود، باید چند مرحله انجام دهید. مثلا اگر یک کاربر بخواهد 100 واحد را با قیمت 200 بفروشد، اما کسی نیست که بخواهد تمام 100 واحد را بخرد. در این شرایط سفارش شما در چند مرحله تکمیل می‌شود.
مثلا چند کاربر را در نظر بگیرید که هر کدام از آن‌ها می‌خواهند قسمتی از سهام شما را بخرند. مثلا فرد اول 10 واحد از سهام را مثلا به قیمت 290 می‌خرد. در این مرحله 10 واحد از 100 سهم شما به فرد اول فروخته می‌شود اما معامله کامل نمی‌شود. این سهم حالا از سفارش شما حذف می‌شود. در مرحله بعد، فرد دوم 30 سهم را به قیمت 210 خریداری می‌کند. 30 سهم دیگر از سهام شما کم شده و تنها 60 سهم باقی می‌ماند. به همین صورت اگر افراد دیگر خرید کنند، از سهام کم می‌شود تا زمانی که دیگر سهمی باقی نماند. پس از فروخته شدن تمام سهام، معامله پایان می‌یابد. این معامله را معامله چند مرحله‌ای می‌نامند. البته این نوع معامله بیش‌تر برای کسانی کاربرد دارد که سهام خیلی زیادی دارند و معمولا افراد دیگر نمی‌توانند به صورت یک‌جا ان را خریداری کنند. به همین دلیل دارایی‌هایی که حجم زیادی دارند، با این روش فروخته می‌شوند.
_1713265046.jpg)
سخن آخر
همانطور که تا کنون متوجه شدید، اوردر بوک یکی از ابزارهای مفید برای معامله‌گران است که می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا تصمیمات مالی بهتری بگیرند. اگر افراد علاوه بر اوردر بوک از نمودار کندل هم استفاده کنند، می‌توان تا حد قابل توجهی از سرمایه‌گذاری‌شان انتظار سود داشت. البته باید توجه داشته باشید که تنها با بررسی دفتر سفارش نمی‌توان تصمیمات مهم را اتخاذ کرد؛ بلکه باید سهم عواملی مانند اخبار و حجم و تاریخچه را هم در نظر گرفت و با توجه به آن‌ها اقدام کرد.
اگر سوالی در خصوص اوردر بوک یا موارد پیرامون آن داشتید، می‌توانید از طریق بخش نظرات در پایان همین صفحه با کارشناسان بیتکورس در ارتباط باشید.