طلا و سکه، دو دارایی محبوب برای سرمایهگذاری در کشور ما هستند؛ داراییهایی کاملاً ضدتورمی که به مردم کمک میکنند ثروتشان را چنگال غول تورم و فقیر شدن، محفوظ نگه دارند.
با وجود شباهتهای برجسته، تفاوتهایی بین سکه و اشکال دیگر طلا وجود دارند؛ تفاوتهایی که ممکن است باعث سردرگمی سرمایهگذاران بشوند و انتخاب را برای آنها سختتر کنند.
در این مقاله، به سؤال برای سرمایه گذاری طلا بخریم یا سکه، پاسخ خواهیم داد. اگر اجازه دهید، کارمان را بررسی نقاط ضعف و قوت سرمایهگذاری روی طلا شروع کنیم.
بررسی مزایا و معایب سرمایهگذاری روی طلا
اول نگاهی بیندازیم به مزیتهای این کار.
مزایا
هزاران سال است که طلا بهعنوان یک دارایی ارزشمند شناخته میشود و همچنان هم این خصوصیت مهم خود را حفظ کرده؛ بنابراین، مهمترین مزیت طلا، ثباتی است که بههمراه میآورد.
همچنین، نقدشوندگی خیلی سریع، دیگر نقطه قوت این فلز زیبا است. تقریباً در هر زمانی که اراده کنید، میتوانید طلا را فروخته و معادل ریالی آن (یا هر ارز دیگری) را تحویل بگیرید.
ثبات بالا که چند خط قبل به آن اشاره کردیم، ریسک سرمایهگذاری روی طلا را به میزان زیادی کاهش میدهد که خب این هم یک مزیت بسیار مهم دیگر به حساب میآید.
علاوهبر اینها، راههای سرمایهگذاری روی این کالا متنوع هستند و بسته به ترجیحاتتان، میتوانید سراغ روشی بروید که بیشتر باب میلتان است. مثلاً میتوانید بهجای تهیۀ انواع فیزیکی این کالا، برای خرید انواع دیجیتالی (مثل استیبلکوینهای وابسته به طلا) یا حتی خرید نماد آن در فارکس، یا خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری طلا اقدام کنید. خواندن مقالۀ "هرآنچه باید راجعبه معاملات طلا در فارکس بدانید" کمکتان میکند اطلاعات بیشتری در این رابطه به دست بیاورید؛ بهعلاوه، مقالۀ "راهوروش شناسایی بهترین صندوق سرمایه گذاری طلا (کندوکاو زیروبم این صندوقها)" میتواند اطلاعات بهدردبخوری راجعبه این شکل سرمایهگذاری در اختیارتان قرار دهد.
و البته که نباید فراموش کنیم طلا میتواند کاربردهای دیگری هم داشته باشد؛ مثلاً اگر انواع منسوجات زینتی طلا را بخرید، علاوهبر سرمایهگذاری، میتوانید از آنها برای مصارف شخصی و بهعنوان زیورآلات هم استفاده کنید.
_1748950317.jpg)
معایب
در رابطه با معایب، در وضعیت کنونی، اصلیترین مشکل سرمایهگذاری روی طلا به مسائل امنیتی مربوط میشود؛ مخصوصاً اگر پولتان را برای سرمایهگذاری روی انواع فیزیکی این فلز خرج میکنید، با چالشهای متعددی مواجه خواهید شد.
ضمناً، آنهایی که سراغ انواع دیجیتالی میروند هم با مشکلات خاصی دستوپنجه نرم میکنند؛ مثلاً بعد از خرید استیبلکوینهای وابسته به طلا و انتقال آنها به کیف پول شخصی خود، ممکن است با سهلانگاری، راه نفوذ را برای هکرها باز بگذارید و تمام داراییتان را بر باد بدهید!
ایراد بعدی، هزینههای جانبی سرمایهگذاری روی این دارایی بهخصوص است. اول از همه اینکه باید 9 درصد از مبلغ کل فاکتور را علاوهبر قیمت کالای خریداریشده، در قالب مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنید؛ ضمناً اگر سراغ زیورآلات طلا بروید، پرداخت اجرت ساخت هم بر عهدۀ شما خواهد بود.
در کنار اینها، اگر کمی سختگیرتر باشیم، میتوانیم یک مشکل دیگر را هم به ناف این روش سرمایهگذاری ببندیم؛ آن هم اینکه برخلاف سهام شرکتها و اوراق قرضه، سرمایهگذاری روی طلا، درآمد منفعل نسیبتان نمیکند و فقط بهدنبال افزایش قیمت این کالا، از نظر ریالی سود خواهید کرد.
در آخر این را هم بگوییم که معمولاً در کوتاهمدت، از خرید طلا سودی به جیب نخواهید زد و بلکه هم ممکن است ضرر کنید!
برویم برای کندوکاو نقاط ضعف و قوت سرمایهگذاری روی سکه.
بررسی مزایا و معایب سرمایهگذاری روی سکه
سکه هم در دستۀ کالاهای مرتبط با طلا قرار میگیرد؛ چون همانطور که میدانید، این فلز ارزشمند در ساخت انواع سکهها به کار گرفته میشود. مثل بخش قبلی، اول نکات مثبت را زیر ذرهبین میبریم و بعد میرویم سراغ ایرادات.
مزایا
سکه هم میتواند بهخوبی از داراییها شما در برابر کاهش ارزش پول ملی محافظت کند. برخلاف سرمایهگذاری روی طلا که در بلندمدت بازدهی خواهد داشت، سکه میتواند در مدتزمانی کوتاه هم سود به حسابتان واریز کند.
درست مثل طلا، برای سرمایهگذاری روی سکه هم دست بازی دارید و میتوانید بسته به بودجۀ خودتان، سراغ بهترین گزینه بروید؛ از تمامسکۀ امامی گرفته تا سکههای پارسیان که برخی از آنها کمتر از 1 گرم وزن دارند.
سکه هم خیلی راحت خریدوفروش میشود؛ پس میتوانیم نقدشوندگی بالا را هم جزو مزایای آن در نظر بگیریم؛ ضمن اینکه ریسک سرمایهگذاری در سکه هم نسبتاً پایین است، اما نه بهاندازۀ سرمایهگذاری روی طلا!
و البته نقطه قوتی که نمیتوان آن را نادیده گرفت، هزینههای جانبی خیلی کمتری است که جهت خرید سکه میپردازید؛ یکی از اصلیترین دلایلی که سکه میتواند در کوتاهمدت بازدهی داشته باشد، همین مورد است.
معایب
باید ششدانگ حواستان را جمع کنید تا کلاه سرتان نرود؛ چون بازار پر است از انواع سکههای تقلبی؛ سکههایی که شاید تشخیص اصل نبودن آنها، کار خریداران عادی نباشد؛ این یکی از بزرگترین ایرادات وارد به سکهها است.
برخلاف طلا که گفتیم انواع زیورآلاتی آن میتوانند جنبۀ مصرفی هم داشته باشند، سکه به هیچ کاری نمیآید، جز سرمایهگذاری! هر نوع سکه که بخرید، باید آن را در گوشهای امن بگذارید و فقط زمانی که قصد فروشش را داشتید، سراغ آن بروید.
_1748950369.jpg)
در نهایت، حباب قیمتی سکه هم یکی دیگر از معایب آن به حساب میآید. یک تمامسکه را در نظر بگیرید که کمی بیشتر از 8 گرم وزن دارد. عقل سلیم میگوید قیمت سکه باید برابر باشد با حاصل ضرب 8 (گرم تمامسکه)، در قیمت لحظهای هر گرم طلا؛ اما خب معمولاً اینطور نیست!
به فاصلۀ بین ارزش واقعی سکه و قیمت لحظهای آن در بازار، حباب میگویند. توجه داشته باشید که اگر وقتی حباب باد کرده باشد سکه بخرید، هرلحظه ممکن است با ترکیدن آن حباب، وارد ضرر شوید؛ اما اگر زمانی که حباب قیمتی در کمترین حالت خود قرار دارد پولتان را به سکه تبدیل کنید، بزرگتر شدن حباب (بهشرط فروش در موقع مناسب) به سودتان خواهد بود.
حالا که با مزایا و معایب سرمایهگذاری روی طلا و سکه آشنا شدید، بیایید یک قدم جلوتر برویم و نگاهی بیندازیم به تفاوتهای بین این دو.
بررسی تفاوتهای کلیدی بین طلا و سکه
با اینکه انواع سکه هم شکلی از داراییهای مبتنیبر طلا هستند، تفاوتهای چمشگیری بین آنها و اشکال دیگر طلا، مثل شمشهای طلا، طلای آبشده و طلای دستدوم وجود دارد. تفاوتهایی که در این بخش با آنها آشنا خواهید شد.
میزان نقدشوندگی
هم طلا، هم سکه، نقدشوندگی خوبی دارند؛ ولی بهطور کلی، طلای دستدوم، یعنی طلایی که شما قصد فروش آن را دارید، بهخاطر حذف اجرتها، معمولاً طالب بیشتری دارد و راحتتر به پول نقد تبدیل میشود.
در نقطۀ مقابل، وقتی حباب سکه بیش از حد بزرگ میشود، امکان دارد برای فروش آن کمی چالش داشته باشید و در نهایت مجبور شوید با قیمت کمتر آن را به فروش برسانید.
نکته: اگر طلای آبشده ناخالصی زیادی داشته و عیار آن پایین باشد، احتمالاً در فروش این نوع کالا هم به مشکل خواهید خورد.
پتانسیل رشد
در نهایت، هم طلا، هم سکه (بهخاطر طلا بودن)، با در نظر گرفتن تورم بالا و کاهش بیوقفۀ ارزش پول ملی ما، پتانسیل رشد بالایی دارند. اما دیده شده که حداقل در کوتاهمدت، انواع سکههای طلا، بهخاطر همان حباب قیمتی که تا اینجا چند بار دربارۀ آن صحبت کردهایم، پتانسیل رشد بیشتری دارند.
از آن طرف، انواع طلا در گذر زمان، هم تحت تأثیر افزایش قیمت اونس جهانی قرار میگیرند و هم بهخاطر افزایش قیمت دلار، رشد بیشتری را تجربه میکنند.
بازدهی زمانی سرمایهگذاری
بالاتر هم گفتیم که معمولاً با سرمایهگذاری روی طلا، در کوتاهمدت، سود چندانی عایدتان نخواهد شد! یعنی در بازههای زمانی کوتاه، سکه میتواند انتخاب بهتری باشد.
اما در بلندمدت، هر دو گزینه سودآور خواهند بود و انواع اشکال طلا، بعد از چند ماه تا چند سال، میتوانند مناسب بودن خود را نشان بدهند.
منتهی همانطور که گفتیم، انواع سکهها رشدهای تندوتیزتری را تابهحال از خود ثبت کردهاند! در عوض طلا ثبات بیشتری را به ارمغان میآورد و دارایی مطمئنتری محسوب میشود.
حباب قیمتی
قیمت طلا وابستگی زیادی به قیمت این فلز ارزشمند در بازارهای جهانی دارد و به همین خاطر، کمتر تحت تأثیر فشارهای داخلی و افزایش تقاضا قرار میگیرد؛ یعنی حباب قیمتی آن معمولاً کوچکتر است.
ولی انواع سکههای بهار آزادی و طرح جدید، کالاهایی با بازار کاملاً داخلی هستند که بهخاطر سابقۀ درخشان و سودآوریای که از خود ثبت کردهاند، خواهان زیادی در بین هموطنانمان دارند.
گاهی تقاضا برای سکه آنقدر بالا میرود که حباب قیمتی آن خیلی بزرگ میشود؛ بالاتر گفتیم که منظور از این اصطلاح، تفاوت بین ارزش واقعی سکه و قیمت آن در بازار آزاد است.
نوسان قیمتی
از آنجایی که سکهها حبابهای بزرگتری را تجربه میکنند، نوسانهای قیمتی خیلی شدیدتری هم دارند. انواع طلا نه اینکه نوسان نداشته باشند، اما در مقایسه با سکههای مختلف، ثبات خیلی بیشتری از خود نشان میدهند.
در مجموع، بهخاطر دریای متلاطم اقتصاد داخلی ما، هم قیمت سکه، هم قیمت انواع اشکال طلا، نوسانهای (بعضاً) سنگینی را پشتسر میگذارند و متـأسفانه گریزی از این حقیقت وجود ندارد.
کاربرد
توضیح دادیم که برخی منسوجات طلا میتوانند حکم زیورآلات را هم داشته باشند؛ یعنی علاوهبر اینکه برای سرمایهگذاری به کار میآیند، میتوان از آنها استفادههای دیگری هم کرد.
این موضوع برای سکه صدق نمیکند؛ چون هیچکدام از انواع سکهها، به درد هیچ کاری جز سرمایهگذاری (و البته هدیه دادن) نمیخورند.
هزینههای جانبی
سکه اجرت ساخت ندارد؛ درحالیکه گفتیم بیشتر انواع طلا، علاوهبر اجرت ساخت، هزینههای جانبی دیگری را هم به خریدار تحمیل میکنند که میتوانند بازدهی سرمایهگذاری را پایینتر بیاورند.
_1748950391.jpg)
البته باید توجه داشته باشید که اگر زمان بزرگ بودن حباب قیمتی سکه بخرید، مثل این میماند که خودتان با پای خودتان به چاه هزینههای اضافه افتاده باشید!
امنیت و ریسک تقلب
در رابطه با تأمین امنیت کالای فیزیکی، میدانید که باید تمام توانتان را به کار بگیرید و چه سکه و چه انواع طلا را در ایمنترین جای ممکن نگهداری کنید. البته اگر از آن دسته افراد نیستید که روی دسترسی مستقیم به سرمایهشان اصرار میورزند، میتوانید سراغ شیوههای نوین بروید که نیاز به نگهداری فیزیکی از کالا را از بین میبرند.
مثلاً میتوانید بهجای خرید سکهها بهصورت فیزیکی، گواهی سپردۀ آنها را بخرید؛ یا بهجای خرید طلای فیزیکی، از طریق پلتفرمهای اینترنتی روی آنها سرمایهگذاری کنید؛ یا از طریق بورس، فارکس، بازار کریپتوکارنسی و....
گفتیم که انواع سکههای تقلبی در بازار خیلی زیاد شدهاند و باید مواظب باشید تا در دام کلاهبردارها نیفتید. این موضوع کموبیش در رابطه با طلا هم صدق میکند.
پس چه تصمیم به خرید سکه گرفتید، چه ترجیج دادید سراغ طلا بروید، حتماً از معتبر بودن فروشنده مطمئن شوید تا بعداً اسیر عواقب ندانمکاریها نشوید.
بعد از درک تفاوتها، بیایید به سؤالی پاسخ دهیم که احتمالاً ذهنتان را درگیر کرده باشید.
سرمایهگذاری در کدامیک پرسودتر خواهد بود؟
همانطور که گفتیم، گاهی سکه رشدهای عجیبغریبی را تجربه میکند که قیمت آن را از ارزش واقعیاش خیلی بالاتر میبرد؛ بهخاطر همان حباب قیمتی که چندین بار به آن اشاره کردیم، سرمایهگذاری روی سکه، معمولاً در کوتاهمدت بازدهی بیشتری دارد.
برای بار چندم تأکید میکنیم که اگر موقع باد شدن حباب قیمتی سکه بخرید، به احتمال خیلی زیاد، حداقل در کوتاهمدت ضرر خواهید کرد؛ پس کسب سود چشمگیر از سکه هم مشروط به خرید در زمانی درست است!
انواع دیگر طلا هم سودآور هستند؛ اما همانطور که گفتیم، برای چشیدن شهد شیرین ثمرۀ سرمایهگذاری روی آنها، باید مدتزمان بیشتری منتظر بمانید. مخصوصاً اگر هزینههای جانبی زیادی را برای خرید پرداخته باشید، باید بیشتر صبر کنید تا ابتدا آن هزینهها بر اثر افزایش قیمت جبران شوند و بعد از آن، به سود برسید. طلافروشها اصطلاحاً میگویند طلا باید خاک بخورد تا سودآور شود.
_1748950420.jpg)
اگر هنوز بین این دو گزینه مردد هستید، در بخش بعدی مقاله هم همراه ما بمانید.
این پارامترها روی تصمیم نهایی شما اثرگذار هستند
هر شخصی بسته به شرایط خاص خودش و ترجیحاتی که دارد، یکی از این دو گزینه را بهتر از دیگری ارزیابی میکند. در این قسمت، پارامترهایی را بررسی خواهیم کرد برای گرفتن بهترین تصمیم ممکن، باید آنها را زیر ذرهبین ببرید.
- افق زمانی سرمایهگذاری
همانطور که توضیح دادیم، اگر دنبال کسب سود در کوتاهمدت هستید، وقتی حباب قیمتی سکه پایین بود، روی آن سرمایهگذاری کنید و چشمانتظار باد شدن این حباب بشینید؛ به این ترتیب، میتوانید در زمانی کوتاهتر به سود برسید.
از آن طرف، اگر برنامۀ بلندمدتی دارید، پیشنهاد میکنیم سراغ سرمایهگذاری روی اشکال مختلف طلا مثل شمش، طلای دستدوم، طلای آبشده و حتی زینتیجات بروید؛ چون این کالاها وابستگی بیشتری به قیمت جهانی دارند و در نتیجه، باثباتتر هستند.
- میزان سرمایه
مقدار سرمایۀ اولیهای که در اختیار دارید هم تعیینکننده است. برای خرید سکۀ تمام، باید پول نسبتاً زیادی بپردازید؛ اما خب انواع دیگر مثل نیمسکهها و ربعسکهها، با وزن کمتر و قیمت ارزانتر هم در دسترس هستند. ضمناً سکههای چند گرمی را هم داریم که حتی بعضاً کمتر از 1 گرم وزن دارند.
هشدار: احتمال تقلب در سکههای پارسیان (یا همان چند گرمی) بیشتر است و باید خیلی مواظب باشید.
با سرمایۀ اندک، کارتان برای خرید طلای دستدوم سختتر خواهد بود؛ چون شاید زینتیجات با وزنهای خیلی پایین، بهراحتی در بازار پیدا نشوند.
طلاهای آبشده هم ریسکهای خاص خودشان را دارند و اگر آنها را از فروشندههای معتبر و قابل اعتماد نخرید، ممکن است کلاه سرتان برود. شمشهای طلا هم همینطور!
میزان ریسکپذیری
بهدنبال سود بیشتر، ریسک بزرگتری هم از راه میرسد! حباب قیمتی سکه که گفتیم پتانسیل سودآوری آن را بالاتر میبرد، یک روی دیگر هم دارد؛ آن هم اینکه امکان دارد با ترکیدن این حباب، حداقل در کوتاهمدت متحمل ضرر شوید.
بهطور کلی، سرمایهگذاری روی اشکال دیگر طلا ریسک کمتری دارد و ثبات بیشتری به سبد سرمایهگذاری شما میدهد.
حالا خودتان جوانب مختلف را سبکسنگین کنید و ببینید کدامیک از این دو نوع دارایی، بیشتر به کارتان میآید.
بخش بعدی مختص آنهایی است که تصمیم گرفتهاند برای سرمایهگذاری سراغ طلا بروند.
چند نکتۀ طلایی برای آنهایی که طلا را انتخاب میکنند
قبل از هر کاری، تکلیف خود را مشخص کنید که میخواهید چه نوع طلایی بخرید؟ زینتیجات، طلای آبشده، شمش یا طلای دستدوم؟ شاید هم بخواهید سراغ شکلهای جدیدتر سرمایهگذاری روی این فلز ارزشمند بروید که کاملاً دیجیتالی هستند.
بههرحال، باید با ریسکها و مزایای هرکدام از این روشها کاملاً آشنا باشید. مثلاً خرید زینتیجات، بهخاطر هزینههای جانبی بیشتر، میتواند بازدهی کمتری داشته باشد؛ اما در عوض، امکان استفاده از آنها بهعنوان زیورآلات وجود دارد.
طلای آبشده و دستدوم هزینههای جانبی مثل اجرت ساخت را ندارند، اما حتماً باید آنها را از فروشگاههای مطمئن بخرید تا خدایناکرده، برای جنس ناخالص با عیار پایین، پولتان را هدر ندهید.
شمشها هم دنیای خودشان را دارند و پیشنهاد میکنیم اگر قصد سرمایهگذاری روی آنها را دارید، حتماً ابتدا مقالۀ " راهنمای جامع خرید شمش طلا در ایران (بررسی موشکافانۀ این کالاهای جذاب) " را بخوانید تا با دید باز و اطلاعات کامل وارد عمل شوید.
یادتان باشد طلا در بلندمدت سودآور است؛ پس اگر فکر میکنید ممکن است چند وقت بعد از خرید به پولتان نیاز پیدا کنید، سراغ سکه، یا دیگر داراییهای ضدتورمی، مثل دلار بروید.
پیشنهاد خواندن: اگر احیاناً دلار را هم بین گزینههای خود دارید و نمیدانید بین طلا و پول ملی ایالات متحدۀ آمریکا کدام را انتخاب کنید، خواندن مقالۀ "پاسخی کامل به پرسش دلار بخریم یا طلا؟ + راهنمای سرمایهگذاری" در تصمیمگیری بهتر کمکتان خواهد کرد.
در نهایت، اگر قرار باشد یک توصیۀ طلایی در قالب یک جمله خدمتتان ارائه کنیم، باید بگوییم:
تا جای ممکن، سعی کنید سراغ طلاهای کماجرت یا حتی بیاجرت بروید تا بازدهی سرمایهگذاری بیشتر شود.
نکات بخش بعدی، برای آنهایی است که سکه را انتخاب میکنند.
چند نکتۀ طلایی برای آنهایی که سکه را ترجیح میدهند
بهتر است سراغ سکههای طرح جدید بروید؛ چون تقاضای بیشتری دارند و بهدنبال همین موضوع، راحتتر نقد میشوند. البته شاید در آینده، سکههای طرح قدیم حالتی عتیقهمانند پیدا کرده و قیمتشان سر به فلک بکشد؛ اما درحالحاضر، سکههای امامی رند بازار هستند.
_1748950458.jpg)
از هر کسی سکه نخرید و بعد از دریافت جنس، مطمئن شوید کالای خریداریشده دارای هولوگرام اتحادیه است؛ حتماً از فروشنده فاکتور معتبر بگیرید تا اگر احیاناً بعداً مشکلی به وجود آمد، حق پیگیری قضایی برایتان محفوظ باشد.
تا جای ممکن سکههای جدیدتر را بخرید و از خرید سکههایی که سال ضربشان برای دو دهۀ قبل است، خودداری کنید. سکههای جدیدتر راحتتر نقد میشوند.
حواستان به نوسانات بازار باشد تا بتوانید در زمان مناسب سرمایۀ خود را به این کالا تبدیل کرده و بهموقع آن را به پول نقد تبدیل کنید.
برخلاف اشکال دیگر طلا، سکه ذاتاً ریسک بالاتری دارد و بخشی از قیمت آن وابسته به سیاستهای گوناگون حاکم بر کشور است؛ یعنی هر وقت (به هر دلیلی)، این سیاستها تغییر کنند، ممکن است قیمت سکه هم با سقوط آزاد متوجه شود.
بنابراین، تا جای ممکن این شکل از دارایی را در گردش نگه دارید و خیلی به آن دل نبندید؛ متخصصان میگویند نباید با هیچ داراییای ارتباط عاطفی برقرار کرد، تا بتوان در زمان مناسب، بیشترین سود ممکن را به جیب زد؛ این گزاره برای سکه اهمیت بیشتری هم دارد.
هم سکه، هم طلا، مزایا و چالشهای خاص خودشان را دارند!
با اینکه سکه هم از جنس طلا است، سرمایهگذاری روی انواع سکهها را جدا از اشکال دیگر طلا در نظر میگیرند؛ چون این دست داراییها شرایط خاص خودشان را دارند و قیمتشان میتواند تحت تأثیر عوامل دیگری قرار بگیرد.
در این مقاله، نگاهی همهجانبه به تمام زوایای سرمایهگذاری روی این دو دارایی انداختیم تا خودتان بتوانید بسته به ترجیحات و شرایطتان، به سؤال برای سرمایه گذاری طلا بخریم یا سکه، پاسخ بدهید.
امیدواریم توانسته باشیم تمام ابهامات را از ذهنتان پاک کنیم و با استفاده از این راهنما، بهترین تصمیم را برای تأمین منافع مالی خود بگیرید. لطفاً لینک این مقاله را برای دوستانتان هم بفرستید و در نشر حداکثری اطلاعات مفید به ما کمک کنید.