همۀ کسانی که در بازار رمزارزها به‌نحوی فعالیت دارند، ریپل را می‌شناسند؛ البته بهتر است بگوییم آن‌ها XRP، یعنی کوین ریپل را می‌شناسند! ولی خب پشت این کوین، دنیای نسبتاً گسترده و پیچیده‌ای قرار دارد که ایده‌های انقلابی و حیرت‌انگیزی را مطرح می‌کند.
در این مقاله، می‌خواهیم ببینیم ریپل چیست و چه خصوصیاتی دارد. سعی می‌کنیم تمام جوانب مربوط به آن را پوشش دهیم تا مقاله‌ای کامل و درخور تقدیمتان کنیم. اگر دوست دارید این رمزارز مشهور که علی‌رغم تمام چالش‌ها، مدت‌ها است که بین 10 رمزارز قرار گرفته را بیشتر بشناسید، حتماً در ادامۀ این مقاله همراه ما بمانید.
برای شروع، باید تعریفی داشته باشیم هم از ریپل و هم از XRP.
ریپل چیست که XRP چه باشد؟
ریپل (Ripple) در اصل نام یک کمپانی فینتک بزرگ است که در سال 2011، یعنی بیشتر از 10 سال قبل تأسیس شد؛ هدف این مجموعه، خلق راهکارهای نوین برای تسهیل انجام تراکنش‌های مالی است؛ خدمتی که آن‌ها به مؤسسه‌های مالی در سراسر دنیا ارائه می‌کنند.
در واقع، ریپل نقش واسطه‌ای معتبر و مطمئن را دارد که نقشی حیاتی در پرداخت و دریافت پول، بین دو طرف یک معامله را بر عهده می‌گیرد. مسئولان این شرکت از اول روی تسریع انجام تراکنش‌ها متمرکز بودند و طی سال‌های گذشته، نهایت تلاششان را به کار بسته‌اند تا تبادل‌های مالی فرامرزی را با بیشترین سرعت ممکن انجام دهند.
به گفتۀ Pat White، مدیرعامل ریپل، این شرکت از ابتدا با هدف تصاحب جایگاه SWIFT تأسیس شد؛ یعنی از همان اول کار، آن‌ها می‌خواستند نقش پررنگی در انجام تراکنش‌های مالی بین مؤسسه‌های بزرگ دنیا به دست آورند. این نکته را هم در نظر داشته باشید که شبکۀ ریپل، در مقایسه با سازوکارهای سنتی‌تر مثل SWIFT، هم خیلی سریع‌تر است و هم خیلی ازران‌تر!
حالا شبکۀ این مجموعه در انتقال انواع متنوعی از پول‌های فیات (پول رایج کشورها) و تعداد زیادی از رمزارزها، مثل بیتکوین، فعالیت می‌کند. در اصل، ریپل تصمیم گرفت از تکنولوژی بلاک‌چین، که تا چند سال پیش خیلی مورد تأیید سیستم‌های مالی بزرگ نبود، برای انجام تبادلات مالی در سطح گسترده کمک بگیرد و همچنان هم روی هدف خود پافشاری می‌کند. ضمناً، خوب است بدانید که نام بلاک‌چین ریپل XRP Ledger است.
_1726508906.jpg)
اینجا از شما دعوت می‌کنیم مقالۀ "بلاک چین چیست و چطور کار می‌کند" را بخوانید تا با این مفهوم بیشتر آشنا شوید.
همینقدر بگوییم که بلاک‌چین ریپل، تفاوت‌های چشمگیری با عموم بلاک‌چین‌های رایج دیگر دارد؛ جلوتر، بیشتر به خصوصیات منحصربه‌فرد آن می‌پردازیم؛ ولی قبل از آن، بیایید ببینیم XRP چیست.
XRP چیست؟
اگر مفهوم بلاک‌چین را خوب بلد باشید، می‌دانید که هر کدام از این زنجیره‌های بلاک، کوین اختصاصی خود را دارند. اصلی‌ترین کاربرد این کوین‌ها، پرداخت کارمزد شبکه با آن‌ها است.
XRP هم نام رمزارز بومی بلاک‌چین ریپل است. کوینی که سوخت شبکۀ XRP Ledger را فراهم می‌کند.
مثل انواع دیگر کوین‌ها مثل اتریوم، سولانا، متیک و...، می‌توانید XRP را برای سرمایه‌گذاری و بهره‌وری از نوسانات قیمتی آن تهیه کنید؛ به‌علاوه، می‌توانید آن را برای پرداخت کارمزدهای شبکۀ ریپل بخرید.
نکتۀ جالب اینکه امکان استفاده از XRP به‌عنوان Bridge هم وجود دارد! اجازه دهید بیشتر توضیح دهیم:
اگر کسی دلار داشته باشد و بخواهد برای فرد دیگری یورو بفرستد، XRP کار را برای او راحت می‌کند. دلار ارسالی به XRP و بعد از آن، به یورو، یعنی ارز مد نظر گیرنده، تبدیل خواهد شد! البته اتخاذ چنین رویکردی، مخصوصاً برای مبالغ سنگین، ریسک‌های خیلی زیادی هم به‌دنبال دارد!
نکتۀ خیلی مهم: اگر بخواهیم درست به ماجرا نگاه کنیم، از منظر فنی، ریپل و XRP دو موجودیت کاملاً مجزا هستند. همان‌طور که دیدید، ریپل نام شرکتی است که نوآورانه در فضای تبادلات مالی پیش می‌رود و XRP، نام کوین اصلی شبکۀ آن‌ها است. محصولی از ریپل که به‌صورت مستقل، تأثیر پررنگی داخل سیستم ساخته‌شده توسط این مجموعه دارد.
البته خیلی‌ها، مخصوصاً بین هموطنان ما، ریپل و XRP را یکی می‌دانند؛ یعنی وقتی می‌گویند روند ریپل صعودی است، می‌خواهند بگویند قیمت XRP رو به افزایش است!
به‌هرحال، ما قصد اصلاح اشتباهات ریشه‌ای در ذهن مخاطبانمان را نداریم و تا جایی که مشکل ایجاد نشود، با همان تصورات پیش خواهیم رفت.
حالا بیایید ببینیم چرا بلاک‌چین ریپل با باقی رمزارزها کاملاً متفاوت است؟
بزرگ‌ترین تفاوت بلاک‌چین ریپل با باقی رمزارزها در چیست؟
بعد از ظهور بیتکوین، بیشتر بلاک‌چین‌هایی که وارد گود شدند، مثل اتریوم، سولانا، کاردانو و...، تصمیم گرفتند محدود به تراکنش‌های مالی نباشند و مفهومی با نام برنامه‌های غیرمتمرکز را به وجود آوردند. اتریوم پیشگام این موضوع بود و باقی بلاک‌چین‌ها پا در مسیر آن گذاشتند.
ولی برخلاف آن‌ها، ریپل به‌خاطر ماهیت وجودی‌اش، از همان اول کار، تمام تمرکزش را روی تراکنش‌های مالی گذاشت و خبری از برنامه‌های غیرمتمرکز یا DApps روی این بلاک‌چین نیست! (زمزمه‌هایی شنیده می‌شود که قرار است آن‌ها وارد حوزۀ DeFi شوند، اما هنوز خبر خاصی نیست!)
پیشنهاد خواندن: توصیه می‌کنیم مقالۀ "اتریوم چیست؟ (بررسی 0 تا 100 این رمزارز)" را بخوانید، تا هم با این بلاک‌چین انقلابی و هم مفاهیمی مثل DeFi، NFT، بازی‌های Play to earn و...، آشنا شوید.
_1726508930.jpg)
دیگر تفاوت این است که اکثر بلاک‌چین‌ها، با رویی گشاده از هرکسی که امکانات لازم را داشته باشد و بخواهد به جمع Validatorها (یعنی آن‌هایی که صحت تراکنش‌ها را تأیید می‌کنند) بپیوندد، استقبال می‌کنند؛ ولی در بلاک‌چین ریپل، برای اینکه تراکنش‌ها با بیشترین سرعت ممکن انجام شوند، تنها Validatorهایی که از قبل توسط شرکت تأیید شده‌اند، امکان انجام چنین کاری را خواهند داشت.
از منظر مقیاس‌پذیری، ریپل توانایی پردازش تراکنش‌های خیلی بیشتری، در مقایسه با نسل اول بلاک‌چین‌ها، آن‌هایی که با مکانیزم اجماع PoW یا Proof-of-work کار می‌کنند را دارد؛ چون این شبکه از مکانیزم اجماع خاص و منحصربه‌فرد خود استفاده می‌کند که جلوتر آن را معرفی می‌کنیم.
در نتیجۀ به‌کارگیری این مکانیزم اجماع خاص، بلاک‌چین XRP سازگاری خیلی بهتری با محیط زیست دارد و آلودگی خیلی کمتری ایجاد می‌کند.
در کنار همۀ این‌ها، باید بدانید در مقایسه با اکثر بلاک‌چین‌های رایج که ساختاری غیرمتمرکز دارند، ریپل با در اختیار داشتن درصد خیلی زیادی از کوین‌های XRP، و البته تعداد Validatorهای محدود و دستچین‌شده، ادعای غیرمتمرکز بودن XRP Ledger را بسیار سخت کرده است!
در بخش بعدی، نحوۀ عملکرد این شبکۀ پر سر و صدا را زیر ذره‌بین می‌بریم.
طرز کار ریپل چگونه است؟
مثل همۀ رمزارزها، بلاک‌چین ریپل هم نسخۀ غیر قابل‌تغییری از تمام تراکنش‌ها را دارد و هر تراکنشی که رخ می‌دهد را روی آن ثبت می‌کند.
XRP مسئولیت ثبت اطلاعات تراکنش‌ها را بر عهده دارد، اطلاعاتی مثل موجودی اکانت‌ها، مبلغ هر تراکنش، کارمزد پرداخت‌شده و.... همۀ این اطلاعات رمزنگاری‌شده هستند و توسط جفت‌کلید‌های خصوصی و عمومی ایمن می‌شوند.
همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، شبکۀ ریپل نه از مکانیزم اجماع Proof-of-work استفاده می‌کند و نه از مکانیزم اجماع Proof-of-stake. به‌جای این دو مکانیزم رایج که تقریباً همۀ بلاک‌چین‌ها با آن‌ها کار می‌کنند، ریپل مکانیزم اختصاصی خودش را دارد که با عنوان RPCA شناخته می‌شود. برای تأیید تراکنش‌ها هم همین مکانیزم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
_1726508948.jpg)
علاوه‌بر این، چند خط بالاتر گفتیم که بلاک‌چین ریپل یا همان XRP Ledger با تعداد محدود و مشخصی از Validatorها کار می‌کند. این گروه هم با عنوان UNL که مخفف Unique Node List است شناخته می‌شوند.
این Validatorها باید براساس مکانیزم اجماع RPCA، روی درستی تراکنش‌ها به توافق برسند تا هر تراکنش سرانجام بگیرد و بلاکی جدید به بلاک‌چین افزوده شود.
بنابراین، XRP Ledger یا به بیان ساده‌تر، بلاک‌چین ریپل، هم مکانیزم اجماع جداگانه‌ای دارد و هم نودهای آن گروه محدود و مشخص‌شده‌ای هستند.
اکنون می‌دانید طرز کار ریپل چیست؛ اما احتمالاً، چیزی راجع‌به چگونگی استخراج رمزارز اصلی آن نمی‌دانید و مطمئناً وقتی اطلاعات کافی را به دست آورید، حیرت‌زده خواهید شد!
چطور می‌توان XRP را استخراج کرد؟
اصلاً چنین چیزی ممکن نیست! برخلاف تقریباً تمام رمزارزها موجود در بازار، امکان استخراج XRP وجود ندارد. به‌طور کلی، 100 میلیارد واحد از رمزار XRP وجود دارد که همۀ آن‌ها، از قبل توسط خود ریپل استخراج شده‌اند؛ یعنی تمام XRPهای موجود، همین حالا ساخته‌شده‌اند.
در بخش قبلی گفتیم که شبکۀ ریپل و XRP با مکانیزم اجماع اختصاصی خود کار می‌کنند و یکی از دستاوردهای آن مکانیزم اجماع منحصربه‌فرد، همین موضوع است که نمی‌توان XRP را استخراج کرد.
در نتیجه، اگر قصد سرمایه‌گذاری روی این رمزارز را دارید، باید سراغ روش‌های دیگر، مثل خرید در کف قیمتی و فروش آن در قیمت‌های بالاتر بروید.
چند سالی می‌شود که ریپل به‌خاطر شکایت SEC، دادگاه‌های پر سر و صدایی دارد؛ بیایید به‌صورت مختصر ماجرای این دعوای قضایی را بررسی کنیم.
نیم‌نگاهی به ماجرای طولانی دادگاه ریپل به‌خاطر شکایت SEC
SEC نام یک آژانس مستقل فدرالی در ایالات متحدۀ آمریکا است که وظیفۀ نظارت بر بازارهای بورس این کشور و کلاً انواع بازارهای مالی را بر دوش می‌کشد. در سال 2020، این آژانس شکایتی را علیه شرکت ریپل مطرح کردن و مدعی شد که آن‌ها با فروش XRP، چند قانون را نقض کرده‌اند.
از همان روزهای اولیه، این دعوای حقوقی به مسئله‌ای پیچیده، با تأثیرات بزرگ و کوچک روی بازار رمزارزها بدل شد.
اکنون، نزدیک به 4 سال است که دادگاه‌های مربوط به این پرونده ادامه دارند و هر بار، یکی از طرفین مدارک و مستنداتی رو می‌کند و می‌خواهد ورق را به نفع خود برگرداند.
این‌طور که به نظر می‌رسد، بالاخره در چند هفتۀ آینده، تکلیف نهایی مشخص و رأی نهایی دادگاه صادر خواهد شد. گمانه‌زنی‌ها حاکی از پیروزی ریپل هستند؛ هرچند که هنوز هیچ چیز قطعی نیست.
_1726508969.jpg)
خروجی دادگاه هرچه باشد، به احتمال خیلی زیاد، تأثیرات چشمگیری روی کل بازار کریپتوکارنسی و به‌طور مشخص، قیمت و روند حرکتی XRP خواهد داشت؛ چراکه تا حد زیادی، معلوم می‌شود SEC چه رویکردی در قبال رمزارزها اتخاذ خواهد کرد.
تا همینجای مقاله، علاوه‌بر اینکه پاسخ ریپل چیست را دادیم، جنبه‌های مختلف آن را هم زیر ذره‌بین بردیم. برای کامل‌تر کردن مطلب، بیایید جلوتر برویم و دربارۀ نقاط ضعف و قوت XRP صحبت کنیم.
مزایا و معایب ریپل چیست؟
همان‌طور که گفتیم، ریپل از جهات گوناگون، تافته‌ای جدابافته در بین میلیون‌ها رمزارز موجود در بازار است. علی‌رغم همۀ تفاوت‌ها، رمزارز اصلی بلاک‌چین ریپل، یعنی XRP، مدت‌ها است که از نظر ارزش بازار، بین 10 رمزارز برتر قرار دارد. در لحظۀ نگارش این مقاله، این کوین پایین‌تر از USDC (که یک استیبل‌کوین است) و بالاتر از TON (کوین اصلی بلاک‌چین تلگرام که احتمالاً خیلی بیشتر رشد خواهد کرد)، رتبۀ هفتم جدول قرار را به خود اختصاص داده است.
به‌هرحال، ریپل و XRP هم مزایا و معایب خاص خودشان را دارند و در این قسمت، می‌خواهیم این مزایا و معایب را واکاوی کنیم.
مزایا
مواردی که در ادامه می‌خوانید، برجسته‌ترین مزایای XRP و به‌طور کلی، بلاک‌چین ریپل محسوب می‌شوند:
- سیستم پرداختی سریع و ارزان: تراکنش‌هایی که روی XRP Ledger انجام می‌گیرند، به سرعت خیلی بالا و مقرون‌به‌صرفه بودن شهرت دارند؛ مخصوصاً وقتی آن‌ها را با روش‌های پرداخت برون‌مرزی سنتی مقایسه می‌کنیم، این خصوصیت بیشتر از قبل به چشم می‌آید.
- مقیاس‌پذیری قابل قبول: بالاتر هم گفتیم که این بلاک‌چین، می‌تواند تعداد زیادی تراکنش را در هر ثانیه انجام دهد و این یکی دیگر از مزیت‌های آن محسوب می‌شود.
- پتانسیل بالا برای پذیرش توسط عموم: تا همین حالا، مؤسسه‌های مالی نامدار و بزرگی سراغ سرویس‌های مختلف شرکت ریپل رفته‌اند؛ این یعنی وقتی مشکلات مربوط به XRP حل و اذهان جامعۀ جهانی بیشتر آمادۀ پذیرش رمزارزها شود، XRP شانس خیلی بالایی برای پذیرفته‌شدن توسط عموم دارد.
- سازگاری بالا با محیط زیست: مکانیزم اجماع اختصاصی بلاک‌چین ریپل، باعث می‌شود به انرژی بسیار کمتری نیاز داشته باشد و مخصوصاً در مقایسه با مکانیزم اجماع Proof-of-work، سازگاری خیلی بیشتری با محیط زیست دارد.
و اما نقاط تاریک کارنامۀ ریپل.
معایب
علی‌رغم تمام نکات مثبت، نمی‌توانیم ایرادات زیر را دربارۀ ریپل، بلاک‌چین آن و کوین اصلی‌اش، یعنی XRP، نادیده بگیریم.
- دعوای حقوقی با SEC: اگر نتیجۀ دادگاه ریپل به نفع این مجموعه نباشد، به احتمال خیلی زیاد، شاهد تأثیرات منفی آن بر قیمت XRP خواهیم بود و کلاً ممکن است این پروژه با چالش‌های بزرگ و دردسرسازی مواجه شود. ضمن اینکه شاید روی پذیرش آن توسط عموم مردم هم اثر بدی بگذارد.
- ابهامات دربارۀ غیرمتمرکز بودن: همان‌طور که خودتان هم می‌دانید، دنیای رمزارزها بر پایۀ Decentralization یا غیرمتمرکز بودن استوار است؛ ولی خب سخت است که بگوییم بلاک‌چین ریپل هم کاملاً از این قاعده پیروی می‌کند! یادتان باشد Validatorها در این شبکه تعداد محدود و مشخصی هستند؛ همچنین، درصد خیلی زیادی از XRPها در اختیار خود شرکت ریپل است. همین دو مسئلۀ نگرانی‌های زیادی را پیرامون متمرکز بودن ریپل و بلاک‌چین آن ایجاد می‌کند.
در انتها، با پاسخ به یک سؤال مهم، مقاله را جمع‌بندی می‌کنیم.
آیا سرمایه‌گذاری روی ریپل و توکن آن، یعنی XRP سودآور است؟
این یک توصیۀ مالی نیست! خودتان تحقیق کنید و با دیدی باز راجع‌به سرمایه‌ای که دارید تصمیم بگیرید؛ ولی اگر احیاناً به سرمایه‌گذاری روی ریپل (به‌طور مشخص XRP) فکر می‌کنید، نکات زیر را مد نظر داشته باشید.
اول از همه اینکه XRP هم مثل همۀ رمزارزهای دیگر، دچار نوسانات شدید و تکان‌دهنده می‌شود؛ یعنی هم می‌تواند رشد عجیب‌وغریب داشته باشد و هم ممکن است با ریزش دراماتیک مواجه شود؛ این ویژگی کل بازار کریپتوکارنسی (حداقل در فاز فعلی) است.
بعد از آن، دعوای حقوقی ریپل با SEC پیرامون XRP را فراموش نکنید. اگر رأی نهایی به نفع ریپل باشد، به احتمال خیلی زیاد، XRP هم رشد طوفانی‌ای را تجربه خواهد کرد؛ اما همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، شکست ریپل در این دادگاه، می‌تواند ضربۀ جبران‌ناپذیری به تمام چیزهای مرتبط به ریپل، از جمله XRP وارد کند.
به‌هرحال، در این مقاله، پاسخ پرسش ریپل چیست را دادیم و خیلی هم موشکافانه این کار را انجام دادیم. از شما سپاسگزاریم که تا اینجا همراه ما بودید و امیدواریم پاسخ تمام سؤالات خود در این باره را به دست آورده باشید.