پیپ یکی از اصطلاحات رایج و مهم بازار فارکس است. قبلاً در مقالۀ “آموزش گام به گام فارکس (آموزش فارکس از صفر تا صد)" اشارۀ مختصری به آن داشتیم. کلاً اگر دوست دارید اطلاعات کاملی دربارۀ بازار فارکس به دست آورید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً آن مقالۀ کامل و جامع را مطالعه کنید.
بلاگ‌پست پیش رو را با هدف بررسی دقیق‌تر مفهوم پیپ در فارکس نوشته‌ایم و می‌خواهیم آن را از همۀ جوانب بررسی کنیم. تا به امروز، سعی کرده‌ایم با استفاده از مقالات مختلف، مباحث گوناگون پیرامون این بازار عظیم مالی را زیر ذره‌بین ببریم و این بلاگ‌پست هم در ادامۀ همان مقالات تقدیمتان می‌شود.
اگر موافق باشید، برای شروع، تعریف کامل‌تری از این مفهوم ارائه کنیم و بعد برویم سراغ باقی جنبه‌ها.
پیپ در فارکس دقیقاً چیست؟!
به ساده‌ترین بیان، پیپ یک واحد اندازه‌گیری خیلی مهم است که همۀ تریدرهای فعال در بازار فارکس باید آن را بلد باشند. در واقع، صحبت از واحدی بسیار کوچک است که تغییر قیمت در جفت‌ارزها را نشان می‌دهد.
Pip مخفف Percentage in Point است و معامله‌گرها از آن استفاده می‌کنند تا بفهمند یک ارز فیات چقدر در مقابل ارز فیات دیگر تغییر قیمت داشته. جفت‌ارز اصلی EUR/USD را در نظر بگیرید. اگر Exchange Rate این جفت‌ارز از 1.1136 به 1.1137 افزایش پیدا کند، یعنی قیمت دلار ایالات متحده (USD) یک پیپ بالا رفته است.
_1720461606.jpg)
نکته: در بیشتر جفت‌ارزهای اصلی مثل EUR/USD که همینجا از آن مثال زدیم، پیپ با چهار رقم اعشار نشان داده می‌شود؛ یعنی همان 0.0001 تغییر که بالاتر دیدید. البته استثنا هم وجود دارد. پیپ در ارزهای فیاتی مثل ین ژاپن، با تنها 2 رقم اعشار نشان داده می‌شود؛ یعنی پیپ برابر با 0.01 خواهد بود.
همان‌طور که گفتیم، پیپ در دنیای فارکس اهمیت زیادی دارد؛ چون تریدرها از آن استفاده می‌کنند تا کوچک‌ترین تغییرات در جفت‌ارزها را هم زیر نظر بگیرند. توجه داشته باشید که بسته به حجم معامله و میزان سرمایۀ تزریق‌شده، حتی 1 پیپ تغییر هم می‌تواند تغییرات چشمگیر و بزرگی را رقم بزند.
مسئلۀ دیگر اینکه کلاً در بازار فارکس، تغییرات عجیب قیمتی مثل بازار رمزارزها وجود ندارد؛ به همین خاطر، همین پیپ‌ها هستند که در نهایت محاسبه می‌شوند و مثلاً می‌گویند فلان جفت‌ارز در روز 10 پیپ بالا رفت!
پس داریم راجع‌به واحد اصلی محاسبۀ جفت‌ارزها، دارایی‌هایی که در فارکس خریدوفروش می‌شوند صحبت می‌کنیم.
ضمناً، یادآور می‌شویم که پیپ نمی‌تواند اطلاعاتی دربارۀ ارزش جفت‌ارز ارائه کنند! همان‌طور که چند خط بالاتر گفتیم، اینکه هر تغییر پیپ چقدر سود یا ضرر می‌سازد، به اندازۀ معامله و اهرم استفاده‌شده در آن بستگی دارد.
اینجا لازم است با مفهوم مشابهی آشنا شوید که حتی نام آن هم شباهت زیادی با پیپ دارد؛ یعنی پیپت!
پیپت (Pipette) چیست؟
پیپت حتی از پیپ هم کوچک‌تر است! فهمیدید که پیپ نشان‌دهندۀ تغییر در یک عدد با چهار رقم اعشار است و وقتی عدد چهارم بعد از خط اعشار تغییر می‌کند، یعنی پیپ 1 واحد بالا یا پایین رفته است.
اگر یک عدد اعشار به همان عدد قبلی اضافه شود، یعنی بعد از خط اعشار 5 عدد را ببینیم، عدد پنجم یک پیپت است.
_1720461568.jpg)
نکته: در رابطه با ین ژاپن دو رقم اعشار به سه رقم اعشار بدل می‌شوند و عدد سوم یک پیپت به حساب می‌آید!
پس پیپت‌ها کسری از پیپ هستند (به‌طور مشخص، هر پیپت یک دهم پیپ است) و جزئی‌ترین نوسانات قیمتی را نشان می‌دهند؛ بیایید برای این مفهوم هم یک مثال ارائه کنیم.
اگر نرخ تبادل (Exchange Rate) جفت‌ارز GBP/CAD از (مثلاً) 2.04562 به 2.04563 تغییر کند، یعنی قیمت دلار کانادا (CAD) در مقابل پوند انگلستان (GBP) یک یک پیپت افزایش پیدا کرده است!
اینجا دو نکتۀ مهم وجود دارد که باید از آن‌ها مطلع باشید. اول آنکه همۀ بروکرها قیمت‌ها را با 5 رقم اعشار و در حد پیپت نشان نمی‌دهند و با همان 4 رقم اعشار و لحاظ کردن پیپ پیش می‌روند.
نکتۀ مهم بعدی اینکه تغییر در پیپت هم می‌تواند منجر به سودها و ضررهای سنگین شود. همان‌طور که میزان سرمایۀ تزریق‌شده به معامله و اهرم مورداستفاده می‌تواند تغییر در هر پیپ را بسیار بزرگ کند، پیپت هم می‌تواند تأثیرگذاری زیادی روی سود یا ضرر هر معامله داشته باشد.
گفتیم که یک واحد پیپ می‌تواند بسته به عوامل مختلف ارزش‌های متفاوتی داشته باشد. حالا بیایید ببینیم چطور می‌توان ارزش هر پیپ را محاسبه کرد.
چگونگی محاسبۀ ارزش هر پیپ
فهمیدیم که پیپ و پیپت جزئی‌ترین تغییر در Exchange Rate را نشان می‌دهند و برای اینکه بفهمید بالا و پایین رفتن هر پیپ چقدر ارزش دارد، باید راهکارهای محاسباتی خاصی را به کار بگیرید.
همان‌طور که می‌دانید، ارزش هر ارز با ارزش ارز دیگر متفاوت است؛ ولی فرمول محاسبۀ پیپ همیشه به شکل زیر خواهد بود:
ارزش پیپ = (0.0001 x مقدار پولی که وارد معامله شده است) / نرخ تبادل لحظه‌ای
بیایید مثال بزنیم تا راحت‌تر بفهمید چه می‌گوییم.
فرض کنید تریدری 100 هزار دلار روی معاملۀ لانگ (یعنی قرار است از رشد قیمت سود کند) USD/CAD سرمایه‌گذاری می‌کند و در لحظۀ باز کردن پوزیشن، نرخ تبادل این جفت‌ارز برابر است با 1.0548.
خوشبختانه شرایط مطابق انتظار تریدر داستان ما پیش می‌روند و نرخ تبادل تا 1.0568 بالا می‌رود. یادتان باشد هر پیپ برابر است با 0.0001؛ پس در چنین شرایطی، تریدر 20 پیپ سود می‌کند! (وقتی 1.0548 را از 1.0568 کم می‌کنیم به 0.0020 می‌رسیم که همان 20 پیپ را نشان می‌دهد)
حالا باید میزان ارزش هر پیپ در این معامله را حساب کنیم. از همان فرمول بالا استفاده می‌کنیم که با جایگذاری اعداد می‌شود چیزی شبیه فرمول زیر:
(0.0001 x 100000) / 1.0568
پاسخ عملیات ریاضی بالا می‌شود 9.46 که واحدش دلار است؛ پس یعنی هر پیپ در این معامله 9.46 دلار می‌ارزد. تریدر هم که 20 پیپ سود کرده بود؛ پس 9.46 را در 20 ضرب می‌کنیم و می‌بینیم مجموع سود حاصل‌شده 189.20 دلار است.
حالا بیایید شرایطی را بررسی کنیم که در آن اوضاع مطابق میل معامله‌گر پیش نرفته است! در این مثال، تریدر 10 هزار دلار وارد معاملۀ لانگ همان جفت‌ارز USD/CAD می‌کند و در لحظۀ باز شدن معامله هم نرخ تبادل 1.0570 است.
منتهی که نرخ تبادل کاهش پیدا می‌کند و به 1.0540 می‌رسد. یعنی کاهش 30 پیپ! اینجا هم اول باید ارزش هر پیپ را بسته به شرایط معامله به دست آوریم. که می‌شود 0.94 دلار. عددی که از طریق محاسبۀ عملیات زیر به دست آمده.
(0.0001 x 10000) / 1.0540
طبیعتاً اینجا هم برای محاسبۀ مجموع ضرر باید تعداد پیپ‌ها را در ارزش هر پیپ ضرب کنیم. 30 ضرب در 0.94 می‌شود 28.20 دلار که میزان ضرر وارد شده به معامله‌گر است.
از آنجایی که ممکن است برخی از شما گیج شده باشید، اجازه دهید در بخش بعدی به یک سؤال مهم پاسخ دهیم.
چه چیزی باعث تفاوت ارزش پیپ در معاملات مختلف می‌شود؟
در مثال‌های بخش قبل دیدید که دلیل اصلی وجود تفاوت در میزان ارزش هر پیپ، سرمایۀ اولیه‌ای است که به هر معامله تزریق می‌شود.
علاوه‌بر این، ارزهای قرارگرفته در دو طرف یک جفت‌ارز هم می‌توانند روی ارزش هر پیپ اثرگذار باشند؛ مخصوصاً اگر یک طرف ین ژاپن را ببینیم که گفتیم برخلاف اغلب ارزهای فیات برتر، به‌جای 4 رقم اعشار، دو رقم اعشار دارد و هر تغییر پیپ یعنی کم یا زیاد شدن یک واحد از عدد دوم اعشار! یعنی تغییر در حد صدم.
به‌طور کلی، هرچقدر اندازۀ معامله بزرگ‌تر باشد، ارزش هر پیپ در آن ترید هم بیشتر خواهد شد و این اصلی‌ترین دلیلی است که به تفاوت ارزش پیپ در معاملات منجر می‌شود.
البته که به‌لطف پیشرفت تکنولوژی و ظهور روزانۀ ابزارهای گوناگون، لزوماً قرار نیست بشینید پای ماشین حساب و با فرمولی که گفتیم میزان ارزش هر پیپ را محاسبه کنید. کلی ابزار و اندیکاتور هستند که با دریافت چند ورودی، عدد دقیقی را نشان می‌دهند که همان ارزش هر پیپ در معاملات مختلف است.
مفهوم مهم دیگری در دنیا فارکس وجود دارد که به آن Spread می‌گویند. شاید بد نباشد ارتباط بین پیپ و اسپرد را هم بررسی کنیم.
پیپ چه ربطی به اسپرد دارد؟
در همان مقاله‌ای که ابتدای این بلاگ‌پست لینکش را قرار دادیم، به اسپرد هم اشاره کردیم و گفتیم یکی از اصطلاحات مهم و کاربردی این بازار مالی محسوب می‌شود.
به ساده‌ترین بیان، منظور از اسپرد هزینۀ اجرای یک معامله در فارکس است. اسپرد تفاوت بین قیمت فروش (Bid Price) و قیمت خرید (Ask Price) را نشان می‌دهد. طبیعتاً Bid Price پایین‌تر از Ask Price است؛ همان‌طور که صرافی‌ها دلار را ارزان‌تر می‌خرند و گران‌تر می‌فروشند!
و حالا پاسخ پرسش اصلی؛ یعنی ارتباط بین اسپرد و پیپ.
راستش را بخواهید، هیچ ارتباط خاصی بین این دو دیده نمی‌شود! هر دو مفاهیم مهمی هستند که به تریدر کمک می‌کنند بهترین تصمیم‌ها را در راستای خریدوفروش جفت‌ارزهای مختلف بگیرند، اما کاربرد آن‌ها متفاوت است.
البته این را هم بگوییم که اسپرد هم با پیپ محاسبه می‌شود؛ یعنی واحد اندازه‌گیری کوچکی که این بلاگ‌پست را برای بررسی آن نوشتیم، برای حساب‌کتاب هزینۀ اجرای معامله هم کاربرد دارد.
این‌ها تمام اطلاعاتی بودند که لازم بود راجع‌به پیپ در فارکس داشته باشید. بیایید برویم سراغ جمع‌بندی مقاله.
حتی یک پیپ هم می‌تواند به سودهای کلان یا ضررهای سنگین منجر شود!
در این مقاله مفهوم پیپ در فارکس را بررسی کردیم و فهمیدیم صحبت از یک واحد بسیار کوچک اندازه‌گیری است که تفاوت قیمت در حد 0.0001 را هم نشان می‌دهد!
همچنین، گفتیم که نباید فکر کنید چون پیپ واحد بسیار کوچکی است، نمی‌تواند تأثیر چندانی روی برآیند پورتفولیوی تریدر داشته باشد. اتفاقاً بسته به اندازۀ هر معامله، هر پیپ می‌تواند ارزش زیادی را نشان دهد.
علاوه‌بر پیپ، پیپت که گفتیم کسری از پیپ است و تغییرات حتی کوچک‌تر را رصد می‌کند را هم زیر ذره‌بین بردیم.
در نهایت، امیدواریم این مقاله برایتان ارزشمند بوده و اطلاعات خوبی برایتان فراهم کرده باشد. از شما می‌خواهیم لینک این صفحه را برای آن دسته از دوستانتان که علاقه‌مند به ترید در فارکس هستند بفرستید تا آن‌ها هم با این مفهوم مهم و کاربردی آشنا شوند.