قبل از اینکه به مسئلهی بسیار مهم و حیاتی هوش مالی چیست؟ برسیم بگذارید سوالی مطرح کنیم. اگر بخواهید روزی ثروتمند باشید شعار زندگیتان را چه چیزی انتخاب میکنید؟ مهم نیست جواب شما چهچیزی باشد، معمولا جوابها در یکی از این دو دستهاند «کار بیشتر، پول بیشتر» یا «کار هوشمندانه، پول بیشتر». اما کار هوشمندانه را چطور میشود یاد گرفت؟
اگر بخواهید وارد بازارهای مالی شوید یا در چیزی سرمایهگذاری کنید، مدام با واژه هوش مالی مواجه میشوید. پاسخ به این سوال که هوش مالی چیست؟ دروازهی ورود به دنیای جاودانهگان در بازارهای مالیست. اکثر نظریهپردازان اقتصادی درواقع سعی دارند هوش مالی ما را افزایش دهند.
در این مقاله به شکل کاملا دقیق و با جزییات به آموزش هوش مالی میپردازیم. پس اگر مفهوم هوش مالی برای شما محل پرسش است و نیاز دارید گرههای آن را در ذهنتان بشکافید تا انتهای این مقاله با بیتکورس همراه باشید.
هوش مالی یعنی چه؟
اگر بخواهیم هوش مالی را تعریف کنیم، در واقع مجدداً به همان روشی که افراد ثروتمند به کار میبرند میرسیم. هوش مالی یا Financial IQ دانش و توانمندی یک فرد در زمینهی درآمدزایی و ثروتآفرینی و توانایی حل بحرانها و مشکلات اقتصادی و مالی است.
این اصطلاح را هوش مالی میگویند و ممکن است شما در صحبتهای روزمرهی خود عبارت شمّ اقتصادی را نیز گفته یا شنیده باشید که آن نیز به همین معناست. هر چقدر که هوش مالی بالاتری داشته باشیم، راحتتر میتوانیم به ثروت و درآمد بیشتر برسیم و در مقابل مشکلات مالی نیز کم نخواهیم آورد.
رابرت کیوساکی، از افراد بسیار ثروتمند و مشهور، در کتاب خود هوش مالی را همان رفتار یک فرد با پول میداند. هوش مالی بر 3 مفهوم استوار است.
سرمایه
سرمایه یک مفهوم گسترده است و شامل همهی داراییهای شما میشود. شاید فکر کنید منظور از دارایی فقط پولی هست که در حساب خود دارید، اما اینطور نیست. این داراییها ممکن است پول باشند یا حتی مواردی مانند ملک، کالا و غیره.
دررابطهبا سرمایه و اینکه ارتباط آن با هوش مالی چیست، باید بگوییم که داشتن سرمایه بهعنوان یکی از پایههای هوش مالی مهم است؛ اما لزوماً کسی که هوش مالی دارد با سرمایهی زیاد شروع نکرده است.
بدهی
بدهی به زبان ساده مقدار پولی است که شما ممکن است از کسی قرض گرفته باشید. در این شرایط شما بدهکار هستید و باید بدهی خود را به شخص بپردازید. نکتهای که در این مورد و رابطهی آن با هوش مالی وجود دارد این است که شما باید دربارهی مدیریت سرمایه و بدهی خود دقت کافی را داشته باشید.
جریان مالی
ورود و خروج پول در یک حساب، کسبوکار یا یک پروژه را جریان مالی میگویند. ممکن است بپرسید رابطهی جریان مالی و هوش مالی چیست؟ جریان مالی در واقع مربوط به سرمایهی شما و بدهی میشود.
یکی از مهمترین موارد دررابطهبا جریان مالی و هوش مالی این است که شما باید بتوانید سرمایه و بدهی خود را مدیریت کنید و به جریان مالی خود سامان ببخشید.
مهارتهای مربوط به هوش مالی
قطعاً هیچ فردی بدون داشتن هوش مالی نمیتواند به بهترین شکل امور مالی خود را مدیریت کند. در هوش مالی شما باید دانش، مهارت و نگرش درستی داشته باشید و مفاهیم اولیه هوش مالی را بدانید تا دررابطهبا منابع مالی خود بتوانید آگاهانه و درست رفتار کنید و تصمیم بگیرید.
شاید بپرسید مگر هوش مالی نیاز به مهارت دارد؟ پاسخ این سؤال مثبت است. اگر مهارت لازم در هوش مالی را نداشته باشیم ممکن است در درآمدزایی و مدیریت سرمایهی خود به مشکل برخورد کنیم. در ادامه میبینید که مهارت مربوط به هوش مالی چیست و برای اینکه از نظر مالی باهوش باشید باید چه مهارتهایی داشته باشید.
بودجهبندی
در بودجهبندی شما باید برای سرمایهی خود برنامهریزی کنید و علاوه بر بودجهبندی، در حفظ آن نهایت تلاش خود را بکنید. در مهارت بودجهبندی شما باید هر بخش از پول خود را به هزینههای مهم و حتی درآمدزا تخصیص دهید و بخشی از آن را نیز برای پسانداز داشته باشید.
سرمایهگذاری
دررابطهبا مهارت سرمایهگذاری، شما باید انواع مختلف سرمایهگذاری در هر زمینه را بشناسید. هر سرمایهگذاری، ریسک و بازدهی دارد و شما نیاز دارید که با شناسایی ریسک و بازدهها، بهترین انتخاب استراتژیهای سرمایهگذاری مناسب را انجام دهید.
مدیریت بدهی
یکی دیگر از مهارتهای مربوط به این مسئله که هوش مالی چیست، مدیریت مسئولانهی بدهی است. شما باید برای اینکه این مهارت را به دست آورید، درک مناسبی از هزینهها و خطراتی که با قرض پول ممکن است در سرمایهتان به وجود بیاید داشته باشید.
برنامهریزی مالی
شما برای رسیدن به این مهارت در رابطه هوش مالی، باید یک سری اهداف و اولویت شخصی داشته باشید. هماهنگ با این اهداف، شما باید برنامههای مالی بلندمدتی را برای خودتان اجرا کنید و توسعه دهید.
مدیریت ریسک
از مواردی که باید دررابطهبا مفاهیم اولیه هوش مالی بدانید، این است که ممکن است سرمایهی شما به دلایلی دچار خطراتی بشود. برای مثال ممکن است درآمد خود را از دست دهید یا دچار نوسانات بازار و هزینههای غیرمنتظره شوید. شما باید مهارت مدیریت و درک این ریسکهای مالی را داشته باشید.
انواع هوش مالی
شما در همهی جنبههای مالی باید بتوانید با مهارت و مدیریت سرمایهی خود را به دست آورید یا استفاده کنید. در این زمینه که هوش مالی چیست، شاید در نگاه نخست کمی سادهانگارانه به قضیه نگاه کنید و بگویید هوش مالی فقط مربوط به کسب درآمد بیشتر است.
اما داستان فقط این نیست. هوش مصنوعی جنبههای متفاوتی دارد که تقویت هر کدام از این جنبهها میتواند موجب این شود که هوش مالی شما بالا برود.
هوش مالی در کسب درآمد بیشتر
بیشتر افراد درآمد دارند. این درآمد ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد؛ اما کسی که درآمد بیشتری دارد هوش مالی بالاتری دارد. بسیاری نمیدانند کسب درآمد از خود پول مهمتر است. در واقع چیزی که شما را به پول میرساند یادگیری کسب درآمد است. شما باید بتوانید آیندهی مالی خود را به باد ندهید و احساسات خود را کنترل کنید.
هوش مالی در حفاظت از پول
شاید بپرسید که ارتباط حفاظت از پول و هوش مالی چیست؟ شما وقتی که پولی به دست میآورید باید بتوانید با هوش مالی خوب، از آن محافظت کنید. برای مثال، از دزدی آن جلوگیری کنید، شیوههای کاهش مالیات را یاد بگیرید و اگر کسبوکاری دارید، سعی کنید آن را با هزینهی کمتر جلو ببرید.
هوش مالی در بودجهبندی و برنامهریزی پول
یکی از جنبههای مهم دررابطهبا این موضوع که هوش مالی چیست، بودجهبندی و برنامهریزی مناسب برای درآمد و هزینهها است. بودجهبندی را نباید به هدف جلوگیری از کسری بودجه انجام داد، بلکه باید از این شیوه برای افزایش درآمد استفاده کرد؛ زیرا هوشمندانهتر است. کسانی به این صورت بودجهبندی میکنند هوش مالی بالاتری دارند.
هوش مالی در استفاده از پول
ممکن است این سؤال ایجاد شود که در استفاده از پول اهمیت هوش مالی چیست؟ افرادی که هوش مالی بالایی دارند، هر خریدی را با دقت بالا انجام میدهند. آنها پیامد حتی کوچکترین خریدها را نیز در نظر میگیرند. هر گونه استفاده از پول نتیجهای در پی دارد و باید آن را سنجید.
هوش مالی در پیشرفت دانش مالی
در دنیای امروز شما برای دانستن اینکه هوش مالی چیست و تقویت دانش دربارهی آن، به منابع گوناگونی دسترسی دارید. شما باید بدانید که چگونه با این منابع برخورد کنید و چه تحلیلی از آنها داشته باشید. شاید در مواقعی نیاز باشد که تصمیم سریعی دررابطهبا اموال خود بگیرید و برای یک تصمیم درست نیاز به اطلاعات درست و کافی دارید.
ویژگی شاخص افراد با هوش مالی بالا
فردی که هوش مالی بالایی دارد، دررابطهبا جنبههای مختلف هوش مالی، عملکرد مناسبی دارد. معمولاً افرادی که هوش مالی بالایی دارند، یک سری خصوصیات بارز دارند که موجب مدیریت مناسب آنها میشود و آنها را عموماً افرادی موفق میکند. در ادامه چند مورد از این خصوصیات را مطرح میکنیم.
مدیریت مخارج
کسی که هوش مالی بالایی دارد، بهراحتی توانایی مدیریت استفاده از پول خود را دارد. او میداند که هوش مالی چیست و در این راه چگونه و در چه راههایی بهتر است خرج کرد؛ همچنین برای هر خرجی که میکند دوراندیش است و به عواقب آن فکر میکند.
دارای برنامهی بلند و کوتاهمدت
فردی که دارای هوش مالی بالا است، اهدافی در زندگی دارد و برای رسیدن به آن برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت دارد. او با آگاهی به اینکه هوش مالی چیست و برنامهریزی برای پول خود بر اساس این برنامهها، به اهداف خود میرسد.
سرمایهگذاری و پسانداز بخشی از درآمد
یکی از روشهای مدیریت درست پول خود، سرمایهگذاری و پسانداز است. یک فرد با آموزش هوش مالی و دریافت اطلاعات دقیق دربارهی هوش مالی، میداند که ثروت خود را چگونه و در چه زمینهای سرمایهگذاری و مدیریت سرمایه کند تا به ثروت بیشتر برسد.
همچنین این فرد همواره حداقل 10 درصد درآمد خود را پسانداز میکند و تمام درآمد خود را خرج نمیکند؛ بهاینترتیب در آینده میتواند به ثروت بیشتری برسد.
یادگیری مهارتها برای کسب درآمد بیشتر
کسی که هوش مالی بالایی دارد، همواره به دنبال یادگیری و آگاهی بیشتر برای کسب درآمد و ثروت بیشتر است. شاید تصور کنید که هوش مالی نیازی به دانش و مهارت ندارد، اما هرگز اینطور نیست. یادگیری بیشتر از مهمترین خصوصیات افراد با هوش مالی بالا است.
این افراد سعی میکنند دررابطهبا هر روش درآمدزایی کسب مهارت میکنند؛ آنها دربارهی استراتژیهای معاملاتی در بازار بورس، سرمایهگذاری، ارز دیجیتال و غیره سعی میکنند اطلاعاتی کسب کنند.
تقویت هوش مالی
یک نکتهی مهم در ارتباط با اینکه هوش مالی چیست، تفاوت بین هوش مالی و ضریب هوش مالی است. در واقع ضریب هوش مالی یک توانایی بالقوه است که اگر آن را تقویت کنید و آموزش هوش مالی ببینید، به حالت بالفعل آن یا همان هوش مالی بدل میشود.
پس صرفاً با ضریب بالا نمیتوان گفت که شخص هوش مالی بالایی دارد. اگر دو انسان را فرض کنید که درآمد یکسانی در ماه دارند، هوش مالی آن فرد بالاتر است که با مخارج و بدهیها، پول بیشتری برایش بماند. اگر میخواهید بدانید راههای تقویت هوش مالی چیست، به موارد زیر توجه کنید.
تغییر طرز تفکر
برای تقویت هوش مالی، شما باید تفکرات قبلی خود را در مورد پول عوض کنید. شما باید بجای خرید، به فکر کسب درآمد بیشتر باشید. در واقع برای تقویت آن، شما باید به شکل کاملاً متفاوت و عاقلانه به مسائل مالی خود نگاه کنید.
برنامهریزی و هدفگذاری
شما نیاز دارید که اهداف خود را بنویسید و آنها را به شکل کوتاهمدت و بلندمدت تعیین کنید؛ سپس برای هرکدام برنامهی منظم و منسجمی داشته باشید. پیشنهاد میکنیم اهداف خود را از کوچک به بزرگ طبقهبندی کنید، موفقیتی که در اهداف کوچک نصیبتان میشود، به شما انگیزهی زیادی میدهد و مشوق شما برای اهداف بزرگتر است.
اهمیت وقت
اگر شما به درک این مفهوم رسیدهاید که هوش مالی چیست، طبیعتاً باید از تمام لحظات خود استفاده کنید تا به اهداف و نتیجهی دلخواه برسید. برای اینکه به هوش مالی بالایی برسید نیاز به ممارست و حوصله و زمان زیادی دارید. سعی کنید برای تکتک ثانیهها ارزش قائل شوید و از تنبلی دور باشید.
کنترل مخارج
یکی از موارد مهم در تقویت هوش مالی، کنترل هزینهها است. سعی کنید بهتدریج هزینههای اضافی را پایین بیاورید و فقط چیزهای ضروری را خریداری نمایید. این موارد در نهایت بهنوعی باعث پسانداز بخشی از پول شما میشود. از طرفی سعی کنید بدهیهای کوچک خود را پرداخت کنید و اگر ممکن است وام و قرض نگیرید.
افزایش مطالعه و یادگیری
موردی که نقش مهمی در تقویت و بهبود هوش مالی دارد، آگاهی و یادگیری است. بسیاری از مردم حتی نمیدانند هوش مالی چیست! با گسترش فضای مجازی، شما بهراحتی میتوانید دورههای تقویت هوش مالی را پیدا کنید و روشهای تقویت آن را بهراحتی فرابگیرید. از طرف دیگر، مطالعهی منابع، مجلات و کتابهای افراد مهم و مدیران موفق در این مسیر تأثیر بسیار زیادی دارد.
منابعی برای مطالعهی هوش مالی
شاید در بین آن دسته افرادی باشید که نمیدانند هوش مالی چیست، یا ممکن است دررابطهبا آن اطلاعات بسیار کمی داشته باشید. منابعی در بین کتابهای مربوط به مسائل مالی هستند که میتوانند به شما دربارهی هوش مالی کمک زیادی نمایند. در ادامه کتابهای مفیدی مرتبط با هوش مالی مشاهده خواهید کرد.
پدر ثروتمند، پدر فقیر – رابرت کیوساکی
این منبع، مهمترین و مشهورترین کتاب موجود در زمینهی هوش مالی است. این کتاب منبعی بسیار خوب برای کسانی است که نمیدانند هوش مالی چیست. کیوساکی در این کتاب درسهای زیادی دررابطهبا هوش مالی به شما میدهد.
جیب پر پول، جیب شاد – دیوید کمرون
دیوید کمرون در این منبع سعی دارد به خواننده بفهماند که ارزش پول را باید فهمید. او ثروت را صرفاً داشتن پول بسیار زیاد نمیداند. داشتن هوش مالی و اطلاعات لازم در این مورد، خیلی مهمتر از این است که فرد یک صندوق پول داشته باشد.
سرمایهگذار هوشمند – بنجامین گراهام
کتاب سرمایهگذار هوشمند، از کتابهایی است که خواندن آن برای افرادی که میخواهند دربارهی هوش مالی آگاهی پیدا کنند، بسیار مفید است. نویسنده در این کتاب، علاوه بر هوش مالی، آموزههایی را دربارهی کاهش ضرر و زیان در کار و حفظ پسانداز به خوانندگان ارائه میدهد.
میلیونر اتوماتیک – دیوید باخ
این کتاب نیز یکی از منابع مهم در خصوص آگاهی از این مسئله است که هوش مالی چیست؟ دیوید باخ در کتاب خود هوش مالی را بسیار مهم میداند و راهکارهای خوبی برای تقویت آن پیشنهاد میکند. همچنین او راهکارهایی در راستای افزایش درآمد و پسانداز مناسب ارائه میدهد.
اسرار ذهن ثروتمند – تی هارو اکر
این کتاب دو بخش دارد. نویسنده در بخش نخست، دربارهی پول، ثروت و هوش مالی صحبت میکند. در بخش دوم، 17 دستورالعمل را به طور کامل معرفی و تشریح میکند که تفاوت بین افراد فقیر، متوسط و ثروتمند را نشان میدهد.
خدمات جامع بیتکورس
برای دانستن این موضوع که هوش مالی چیست و بهدستآوردن اطلاعات بیشتر در زمینهی مدیریت مالی، سایت بیتکورس به نشانی bitcourse.net مدتها است که خدمات و دورههای بسیار خوبی ارائه میدهد. شما میتوانید با شرکت در دورههای بیتکورس به بهترین سرمایهگذار و معاملهگر آینده تبدیل شوید.
شما با استفاده از ساعتها کلاس، سمینار، مستر کلاس و وبینار آموزشهای فوقالعادهای در زمینهی مدیریت سرمایه ببینید.
سخن پایانی
همه میدانیم که در این دوره، پول بسیار مهم است. بهدستآوردن ثروت فراوان تنها با کار زیاد به دست نمیآید. چیزی که تأثیر بیشتری بر افزایش ثروت و درآمد دارد، هوش مالی است. داشتن هوش مالی بسیار مهمتر از داشتن پول است.
از اینکه این مطلب را خواندید سپاسگزاریم. در این مطلب، دررابطهبا این مسئلهی بسیار مهم که هوش مالی چیست، اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دادیم؛ همچنین دربارهی انواع آن و تقویت آن مواردی را برای شما برشمردیم. امیدواریم با خواندن آن به آگاهی مناسبی از هوش مالی رسیده باشید.
سؤالات متداول
1. ارتباط بودجهبندی و برنامهریزی با هوش مالی چیست؟
دررابطهبا درآمد و هزینهها باید بودجهبندی و برنامهریزی مناسبی داشت. این بودجهبندی را باید به هدف افزایش درآمد انجام داد، نه کسری بودجه. کسی که به این شکل بودجهبندی میکند، هوش مالی بالاتری دارد.
2. چگونه باید هوش مالی خود را تقویت کنیم؟
برای تقویت هوش مالی خود شما باید تفکرات قبلی خود را تغییر دهید، برنامهریزی درستی داشته باشید، برای وقت خود اهمیت قائل شوید، مخارج خود را کنترل کنید و به دانش و آگاهی در زمینهی هوش مالی بسیار اهمیت بدهید.